Page 48 - Văn nghệ Tuyên Quang số 47

46 Soá 47 (thaùng 4 naêm 2025)

bôø con soâng Gaâm xanh bieác. Töôûng coâ chaúng lieân quan gì boán tuoåi. Nhöng cuõng ôû ñaây coøn ñaày raãy khoù khaên choàng chaát.
ñeán röøng vôùi caây, hoùa ra coâ cuõng bieát khaù nhieàu chuyeän veà Ngheøo ñoùi, ñôøi soáng kinh teá, vaên hoùa cuûa ñoàng baøo coøn thaáp,

caây vaø ngöôøi phoá huyeän. Khi coøn daïy hoïc, moãi khi xuaân sang, giao thoâng haïn cheá, ñoù cuõng laø ñaëc ñieåm chung cuûa caùc huyeän
tröôøng coâ laïi lieân heä mua caây cho Teát troàng caây. Ñaõ thaønh mieàn nuùi. Ngaøy ñoù, röøng töï nhieân coøn nhieàu, chim thuù cuõng
thoâng leä, moãi hoïc sinh ôû ñaây ñeàu tham gia ngaøy hoäi troàng ñaày ñaøn. Töø hoå gaáu, höôu nai, lôïn röøng ñeán khæ, nhím, caày,

caây. Vaãn laø gioáng caây töø vöôøn öôm cuûa oâng Ñieät. caùo. Ñoàng baøo caùc daân toäc nôi ñaây chöa coù yù thöùc baûo veä, giöõ
Saùng hoâm sau, toâi ñi xe maùy vaøo thaêm moät nhaïc só quen röøng. Troàng röøng thì quaû laø vieäc laøm xa xæ. Baø con cho raèng
bieát. OÂng laø Taêng Thình, ngöôøi ñaõ boû phoá huyeän vaøo röøng röøng laø cuûa thieân nhieân ban taëng cho mình, ai coù söùc thì laáy.

laäp trang traïi chaên nuoâi vaø troàng caây aên quaû, caây laâm nghieäp. Ñeå tuyeân truyeàn vaän ñoäng baø con troàng caây, gaây röøng laø
Nguoàn gioáng caây cuûa oâng, phaàn lôùn cuõng töø vöôøn öôm cuûa moät vieäc quaù khoù. Caùc ñoäi cuûa laâm tröôøng naèm raûi raùc ôû caùc
kyõ sö Haø Vaên Ñieät. Ñaây laø thoân Naø Cooùc, thuoäc xaõ Xuaân xaõ. Hoï laø nhöõng ngöôøi töø caùc tænh vuøng xuoâi, leân ñaây khai

Quang. Con ñöôøng beâ toâng, luoàn qua tre nöùa, keo, queá coù hoang. Hoï laø nhöõng thanh nieân nam, nöõ trong tænh vaø daân
ñoaïn ñaõ bò vôõ lôû. Nhaïc só Taêng Thình laø hoäi vieân Hoäi Vaên hoïc ñòa phöông trong huyeän. Coù luùc ñoâng nhaát, laâm tröôøng coù
Ngheä thuaät Tuyeân Quang. Nhöõng saùng taùc cuûa oâng chuû yeáu treân hai ngaøn coâng nhaân. Cuoäc soáng cuûa hoï ñeàu ngheøo, chæ

veà ñaát vaø ngöôøi phoá Chieâm, vôùi giai ñieäu möôùt maùt boùng caây troâng vaøo röøng caây, nöông raãy.
xanh, lôøi röøng nuùi, suoái ngaøn hoøa quyeän trong tieáng ñaøn Then Möôøi saùu naêm coâng taùc, töø moät Phoù Giaùm ñoác laâm tröôøng,
dìu daët. OÂng sinh ra töø röøng vaø khi ñöôïc nghæ cheá ñoä, oâng laïi kyõ sö Haø Vaên Ñieät ñöôïc boå nhieäm laøm Phoù Chuû tòch huyeän

choïn röøng laøm nôi vui thuù. Luùc vui, oâng thaû hoàn cuøng caây ghi Chieâm Hoùa. Hai naêm sau, oâng laïi ñöôïc ñieàu trôû laïi laøm Giaùm
ta, ngaân rung nhöõng aâm höôûng cuûa nuùi röøng. ñoác laâm tröôøng. Töôûng raèng ñaõ ñuùng ngheà ñaøo taïo, xuoâi

Cô ngôi vaø khoâng gian cuûa nhaïc só thaät ñaùng quyù. Khu thuyeàn, maùt maùi, naøo ngôø vaøi naêm sau ñoù, Giaùm ñoác Ñieät ñaõ
trang traïi coù dieän tích hôn boán möôi ngaøn meùt vuoâng. Boán vi phaïm caùc quy ñònh veà quaûn lyù kinh teá. Ñoù laø vì oâng ñaõ chi
naêm tröôùc oâng Thình ñaõ troàng hai ngaøn caây queá, töø vöôøn öôm tieàn thöôûng löông thaùng thöù möôøi ba vaøo dòp teát naêm moät

cuûa kyõ sö Ñieät. Naêm vöøa qua, oâng troàng theâm saùu ngaøn caây chín chín moát cho coâng nhaân, sai quy ñònh. Vôùi toång soá tieàn
môùi. Xung quanh trang traïi laø traùm, böôûi, tai chua vaø hoa laø naêm möôi saùu trieäu ñoàng cho baûy traêm, taùm möôi taùm caùn
hoàng. Taàng treân rôïp boùng caây, taàng döôùi laø lôïn röøng, gaø röøng, boä, coâng nhaân laâm tröôøng. Trong baûn aùn cuûa oâng cuõng coù

traâu, boø, deâ... thænh thoaûng, oâng kyõ sö laâm nghieäp vaøo thaêm toäi vi phaïm veà quy ñònh quaûn lyù vaø baûo veä röøng.
nhaïc syõ cuõng taâm giao caø pheâ, traø ngon vaø nghe tieáng chim AÁy laø vaøo naêm moät chín chín hai, oâng nhaän ñöôïc döï aùn
ríu ran trong khoâng gian xanh naøy. troàng caây laâm nghieäp. Ban Giaùm ñoác quyeát ñònh ñaàu tö taïi

OÂng Ñieät taâm söï, oâng goác laø ngöôøi Thaùi, queâ taïi xaõ Sôn baûn Phja Seng, xaõ Haø Lang. Ñaây laø moät baûn ngöôøi Dao Ñoû,
Thuûy, huyeän Thanh Thuûy, tænh Phuù Thoï. Thaùng möôøi moät naêm ñôøi soáng cuûa baø con coøn ngheøo ñoùi. OÂng chæ ñaïo cho baø con
moät chín baûy moát, toát nghieäp Ñaïi hoïc Laâm nghieäp taïi Quaûng phaùt nöông oùt (röøng thöù sinh khoâng phaûi röøng nguyeân sinh)

Ninh, ñöôïc phaân coâng coâng taùc taïi Laâm tröôøng Chieâm Hoùa. ñeå troàng caây môùi. Keát quaû laø oâng bò lieân ñôùi, phaù röøng ñeå
Nhöõng naêm aáy, kyõ sö nhö mình cuõng hieám, ñöôïc veà thuû phuû troàng röøng. Cuõng may, taát caû “toäi loãi” cuûa oâng bò Toøa aùn tuyeân

cuûa caây xanh, moâi tröôøng lyù töôûng cho moät chaøng trai hai möôi phaït hai möôi boán thaùng, cho höôûng aùn treo.