Page 27 - Tạp chí Tân Trào số 18
P. 27
TAÂN TRAØO (Soá 18 thaùng 11/2022) 25
deät thoå caåm”. Chaúng laø, ngaøy coøn ñi daäy hoïc, ñaäp vaøo maét mình laø boä khung deät coøn nguyeân
coù laàn ñeán nhaø hoïc sinh thaáy boä khung deät vaûi veïn trong goùc beáp, mình möøng quyùnh chôùp
laøm baèng goã traéc, choã tay caàm boùng leân nhö ngay thôøi cô. mình naém ñoâi baøn tay chò Yù vaø xin
göông bò gia chuû chaët laøm cuûi. löôõi dao baäp vôùi baø meï cho chò Yù hoïc deät thoå caåm. Baø meï
vaøo goã keâu coong coong, baø soùt laém. Ñöôïc oâng ñoàng yù nhöõng vaãn nhìn mình ñaày e ngaïi”.
choàng heát loøng yeâu thöông uûng hoä, coù soá tieàn Naém ñöôïc nhöõng gia ñình coøn khung deät
trôï caáp veà moät cuïc cuûa 10 naêm daïy hoïc, baø vaø nhöõng ngöôøi ñaõ bieát deät, baø Phi gom laïi
cuøng choàng ñi du lòch xuyeân Vieät. “mình leân Taây thaønh toå deät haøng thoå caåm. Ngöôøi bieát daïy
Nguyeân, xem thoå caåm cuûa ñoàng baøo e Ñeâ, Ba ngöôøi chöa bieát. Nhö chò Yù ñaáy chæ sau moät
Na, xuoáng Ninh Thuaän laø thoå caåm cuûa daân toäc tuaàn, baøn tay taøn taät cuûa chò ñaõ thaønh thaïo caùc
Chaêm, tham khaûo thoå caåm cuûa ngöôøi moâng, thao taùc deät vaûi. Baø Phin cöù tieác laø thôøi gian cuûa
mình thaáy hoa vaên moãi nôi moãi veû, ñeàu coù ñieåm toâi quaù eo heïp, khoâng ñeán thaêm chò Yù ñöôïc.
chung laø saéc maøu haøi hoøa maø vaãn röïc rôõ. Taïi khoâng coù voán lôùn vaø ñaát ñai ñeå môû nhaø xöôûng
thaønh phoá hoà Chí minh, Vuõng Taøu, haø Noäi... taäp trung, baø ñeå chò em deät taïi nhaø. Baø chuû
coù nhieàu cöûa haøng baøy baùn ñoà löu nieäm deät thoå ñoäng vay ngaân haøng vaø ngöôøi thaân ñöôïc 500
caåm vaø coù khaùch haøng tìm mua. sau chuyeán trieäu ñoàng, ñaàu tö mua nguyeân vaät lieäu nhö sôïi
ñi ñoù trôû veà, nhöõng hoa vaên meàm maïi cuûa thoå boâng, len cung caáp cho toå vieân. saün gia ñình
caåm caùc daân toäc Taøy, Dao Thöôïng laâm queâ coù cöûa haøng gaàn chôï trung taâm xaõ baùn ñoà tieâu
mình cöù cuïc cöïa trong loøng. mình quyeát ñònh duøng laët vaët, baø daønh ra moät ngaên baøy baùn,
khoâi phuïc laïi ngheà deät thoå caåm”. quaûng baù, bao tieâu maët haøng deät thoå caåm cuûa
Nhôù laïi ngaøy coøn beù baø ñaõ ñöôïc meï daïy deät chò em.
vaûi, ngôõ thôøi gian khoûa laáp, nhöng vöøa ngoài vaøo Töø 9 chò em luùc ñaàu, hieän toå ñaõ coù 30 thaønh
khung deät ñoâi baøn tay nhö coù maét, caùi ñaàu nhö vieân, trong ñoù coù 2 ngöôøi chuyeân caét may hoaøn
coù chaân theo con thoi ñan sôïi ngang, sôïi doïc, thieän saûn phaåm. Yù töôûng “Toå deät thoå caåm xaõ
caøng thoâi thuùc baø phaûi khaån tröông tìm caùch giöõ Thöôïng laâm” cuûa baø Phin ñaõ thaønh hieän thöïc
laïi ngheà truyeàn thoáng. Caùi côù cuûa yù töôûng khôûi naêm 2016. Thôøi gian chöa nhieàu nhöng saûn
nghieäp môùi, böøng saùng trong ñaàu ngöôøi ñaøn baø phaåm cuûa toå daàn phong phuù veà maët haøng cuõng
ñaõ qua tuoåi boán möôi coù 2 maët con cuõng raát nhö maãu maõ nhö khaên, goái, chaên, maët ñòu… maët
bình dò. “laàn aáy coù vieäc ñeán Naø Baûn, vöøa ñeán haøng chaên, aùo thoå caåm ngaøy caøng ñöôïc ngöôøi
chaân caàu thang nhaø chò Nguyeãn Thò Yù, mình tieâu duøng öa chuoäng nhôø saûn phaåm thaám moà
söõng laïi vì tieáng baø meï ñeû than thôû: “mì heát hoâi, goùp ñieàu tieát nhieät ñoä cô theå, phuø hôïp vôùi
chaêng mì chin” nghóa laø “coù laøm môùi coù aên”, thì treû em vaø ngöôøi cao tuoåi, taïo giaác nguû saâu. Coù
ra baø ñang daäy chò Yù beâ daäu luùa. Böng beâ caùi öu theá ñoù laø nhôø sôïi boâng thoâ töø Nam Ñònh
naøy caùi kia vôùi ngöôøi ñuû hai baøn tay laø chuyeän nhaäp veà, ñöôïc caùc baø caùc chò nhuoäm maøu baèng
nhoû, nhöng vôùi ngöôøi bò cuït maáy ngoùn tay nhö caùc loaïi laù, voû caây laáy töø nuùi röøng laâm Bình, Na
chò Yù vì bò boûng töø nhoû quaû laø nan giaûi. Trong hang, vöøa beàn maøu vöøa toát cho söùc khoûe,
loøng mình daâng nieàm thöông voâ haïn. leân nhaø, khoâng oâ nhieãm moâi tröôøng vaø laáy coâng laøm laõi