Page 58 - Tạp chí Tân Trào số 20

M öøngxuaân
56 Quyù Maõo Soá 20+21 thaùng 1+2 naêm 2023

oâi cam saønh haøm yeân, thöù quaû vaøng thôm, ngon ngoït, thöù maáy chuïc caây soá. Ñöôøng vaøo vöôøn cam laø nhöõng con ñöôøng laâm

quaû ñoù ñaõ gaén boù caû ñôøi toâi. Thöù quaû ñaõ cho toâi nhaø cao, cöûa nghieäp thì caùc baïn bieát roài ñaáy, coøn goà gheà, khuùc khuyûu hôn con
roäng, con toâi ñöôïc hoïc haønh. Thöù quaû ñaõ cho toâi caû nhöõng aùng ñöôøng Taây Tieán cuûa nhaø thô Quang Duõng raát nhieàu. Vaø ñaây laø
vaên chöông bay boång nöõa. Cam saønh haøm yeân, thöù quaû ñaõ quy trình thu hoaïch cam maø nhieàu ngöôøi vaãn ñang aùp duïng. Moãi

bao laàn khieán vôï choàng toâi khoùc heát nöôùc maét vì dòch beänh, thieân khi coù thöông laùi mua cam, ngöôøi ta phaûi thueâ caû chuïc ngöôøi ñeå
tai, vì saûn phaåm laøm ra maø khoâng baùn ñöôïc. nhieàu khi caû vöôøn caét caû maáy taán cam cho ñuû moät chuyeán oâ toâ. Quaû naøo thaáp thì
cam sai tróu boãng tan taønh chæ sau moät traän möa ñaù, möa a-xít. deã thoâi, coøn nhöõng quaû treân cao thì moät ngöôøi leo leân caây hoaëc
nhieàu khi vöôøn cam sai tróu ruïng ñaày xuoáng goác chæ vì ñaõ quaù duøng keùo caùn daøi ñeå caét, moät ngöôøi ôû döôùi duøng tay baét. baét
kyø thu hoaïch maø khoâng coù thöông laùi ñeán mua. Vaäy laø coâng möôøi quaû kieåu gì cuõng tröôït moät quaû, nhöõng quaû cam baét tröôït

söùc, tieàn cuûa ñaàu tö caû naêm trôøi boãng thaønh tay traéng, khoùc vì rôi xuoáng ñaát dó nhieân laø bò thöông tích. nhöng ngöôøi ta vaãn voâ
cam laø theá, ñau xoùt vì cam cuõng laø theá. Ñaõ nhieàu laàn toâi caàm tö neùm vaøo soït, tröø nhöõng quaû bò daäp naùt. Caét xong ngöôøi ta aøo
buùt muoán vieát moät baøi thô thaät hay, thaät taâm huyeát veà cam, nhö aït ñoå cam leân thuøng xe hoa mai nhö moät ñoáng ñaù cuoäi. Khi xe

moät lôøi tri aân, moät lôøi caûm ôn vôùi thöù quaû ngoït ngon ñaõ ñoàng chaïy laø luùc ñoáng cam caû maáy taán baét ñaàu vaät vaõ, loän nhaøo treân
haønh cuøng toâi suoát caû cuoäc ñôøi. nöôùc maét cöù giaøn giuïa khoâng thuøng xe theo nhòp ñieäu cuûa traän ñoäng ñaát khoaûng ba möôi ñoä
sao vieát noåi. Chaúng bieát toâi vui vì nhöõng gì cam mang laïi, hay vì ríc-te. Vaø nhòp ñieäu aáy keùo daøi caû chuïc caây soá. ra ñeán ñöôøng
xoùt ñau bôûi nhöõng vuï muøa thaát baùt nöõa. Vaäy laø toâi vaãn coøn nôï quoác loä thì gaàn nhö toaøn boä nhöõng quaû cam ñaõ bò thöông tích
cam. Khoâng chæ moät baøi thô, maø taát caû nhöõng vui buoàn, ngoït, ñaày mình. Do voû cam khaù daøy vaø dai neân ngöôøi ta khoâng theå

ñaéng cam ñaõ daønh caû cho toâi, vaø caû nhöõng ngöôøi daân vuøng cam nhìn thaáy nhöõng veát thöông ñoù. Chöa heát, ngöôøi ta laïi tieáp tuïc
queâ toâi nöõa. chuyeån cam leân xe taûi ñöôøng daøi, vaãn vôùi phöông thöùc vaän
Trong nhöõng vuï thaát baùt, coù nhöõng nguyeân nhaân töø khaùch chuyeån ñaù cuoäi, khi vöôït caû traêm caây soá ñeán tay ngöôøi tieâu duøng

quan mang laïi, nhöng cuõng coù nguyeân nhaân töø chính ngöôøi troàng thì nhöõng veát thöông cuûa nhöõng quaû cam seõ traàm troïng hôn
cam ñem laïi. Toâi ñang noùi ñeán khaâu thu hoaïch vaø vaän chuyeån nhieàu. Caùc baïn gaàn xa bieát ñaáy chính laø nguyeân nhaân cam mau
cam. raát nhieàu ngöôøi baïn cuûa toâi ôû haø noäi vaø nhieàu ñòa phöông thoái ñoù aï. ai baûo cam thoái do uû thuoác laø oan uoång laém. Chuùng
cöù than thôû raèng: toâi ngöûa maët keâu trôøi laøm sao cho thaáu.

- Cam cuûa caùc oâng ngaâm uû thuoác gì maø ñaët treân baøn thôø vaøi noùi ñeán ñaây chaéc coù ngöôøi seõ baûo: - “oÁi giôøi, oâng beânh cam
ngaøy ñaõ thoái nhuõn? cuûa oâng quaù ñaáy!”.

- Daï thöa, oan cho cam queâ toâi laém aï. Toâi theà ngöôøi daân queâ - Vaâng. Thì toâi beânh cam. Vì cam laø moà hoâi, nöôùc maét, laø maùu
toâi khoâng uû thuoác gì ñaâu aï. bôûi neáu uûû thuoác baûo quaûn thì cam thòt cuûa toâi, cuûa ngöôøi daân queâ toâi maø. nhöng söï thaät vaø laø söï
coøn laâu môùi thoái. Taùc duïng cuûa thuoác baûo quaûn laø giöõ cho cam thaät, neáu khoâng tin vaøo muøa thu hoaïch cam môøi baïn höõu gaàn xa
khoâng bò thoái, chaúng ai daïi gì maø mua thuoác veà uû cho cam nhanh haõy ñeán haøm yeân maø xem, coi nhö laø moâït chuyeán du lòch, khaùm

thoái caû. Caùc baïn cöù nhìn cam, quyùt cuûa Trung Quoác thì bieát, ñeå phaù. Caùc baïn seõ taïân maét chöùng kieán lôøi toâi noùi, vaø caùc baïn seõ
caû nöûa naêm trôøi maø laù vôùi cuoáng coøn töôi nhö ôû treân caây. phaûi thoát leân “caùi tay vaên só noâng daân naøy coøn thaät thaø hôn caû
Vaäy thì taïi sao cam laïi mau thoái quaù vaäy? xin thöa, nhieàu noâng daân”.

ngöôøi ñaõ voâ tình mua phaûi cam ñaõ traûi qua quaù trình thu hoaïch nhieàu khi suy nghó moâng lung, toâi vaãn thaàm caûm ôn maûnh ñaát
vaø vaän chuyeån cöïc kyø aåu ñaû. Cam haøm yeân queâ toâi phaàn nhieàu haøm yeân ñaõ cho daân toâi nhöõng muøa cam ngoït lòm. Toâi vaãn thaàm
ñöôïc troàng treân nöông raãy, caùch xa ñöôøng quoác loä coù khi ñeán caû hoûi raèng: - Coù phaûi con gaùi Tuyeân Quang vì ñöôïc aên nhieàu cam