Page 29 - Văn nghệ Tuyên Quang số 40
P. 29
Vaên 27
ngheäTuyeân Quang
Toâi toát nghieäp vôùi taám baèng loaïi gioûi. Veà nhaø, thaáy meï giaøu theá kia maø! Sao laïi ñeå con gaùi ngheøo theá nhæ?”. “Theá
giaø heùo haét, toùc baïc lô phô; anh trai, chò daâu toâi saïm giaø vì ñaáy! Ñôøi noù theá ñaáy! Ngöôøi giaø chaúng coù caâu: Tôøi poø kin
lo cho toâi aên hoïc. Toâi khoâng daùm nhìn thaúng vaøo moïi ngöôøi baûn kin möôøng, tôøi luïc daùm kha möông baáu ñaûy (Ñôøi boá
vì thöông. Toâi laøm maáy hoà sô xin ñi daïy ôû maáy choã xa nhaø. aên baûn aên möôøng, ñôøi con böôùc khe möông chaúng noåi) laø
Thaáp thoûm ñôïi, nöûa naêm vaãn baët tin. Loanh quanh ôû nhaø, gì? Taïi boá noù theá neân con môùi theá!...”. Ngöôøi khaùc noùi xen
toâi laïi thay anh luøa deâ leân ñoài chaên. Hai möôi boán tuoåi toâi vaøo: “Taøo Puù cho con gaùi nhieàu laém ñaáy! Nhöng cho bao
vaãn laø thaèng chaên deâ. nhieâu thì thaèng con reå phaù baáy nhieâu, suoát ngaøy uoáng röôïu
Thaáy toâi buoàn, meï vaø anh chò ñoäng vieân: “Mình coù baèng roài côø baïc, giôø nghe noùi laïi coøn nghieän, bao nhieâu tieàn cho
gioûi, tröôùc sau gì hoï cuõng nhaän thoâi”. Caøng ñôïi caøng soát ñuû. Khoå thaân con Sa, cöù moãi laàn choàng say laø bò ñaùnh nhöø
ruoät vaø thaát voïng. Chaùn quaù, toâi boû theo maáy thanh nieân töû. Maø thaèng choàng noù cöù hay ghen boùng ghen gioù…”. Tai
cuøng baûn ñi chuyeån haøng laäu treân bieân giôùi vì thaèng baïn toâi uø ñi. Loøng toâi vôõ vuïn. Töøng ñôït gioù noåi laøm nhöõng caùnh
toâi baûo muoán xin ñöôïc vieäc thì phaûi coù tieàn. Chuyeån haøng hoa choù ñeû ruïng tôi bôøi. Giôø Sa leân nöông laø giôø toâi ñi daïy
laäu ñöôïc ba thaùng, bò baét vaøi laàn, vaát vaû cöïc nhoïc maø tieàn hoïc, chuùng toâi thöôøng chaïm maët nhau treân ñöôøng. Sa vaãn
chaúng ñöôïc laø bao. Toâi ñang tính chuyeån sang laøm thueâ gì xinh, neùt xinh saâu kín hôn nhöng troâng Sa phôø phaïc vaø
ñoù cho noù an toaøn vaø löông thieän hôn thì nhaän ñöôïc ñieän xanh xao quaù. Laàn ñaàu tieân chaïm maët nhau sau bao nhieâu
anh trai goïi leân, baûo ôû baûn beân coù coâ giaùo vöøa boû ngheà vì naêm xa, toâi ñònh noùi vôùi Sa bieát bao ñieàu giöõ chaët trong loøng
khoâng chòu ñöôïc caûnh cöïc khoå cuûa giaùo vieân caém baûn. maø coå cöù ngheïn ñaéng. Sa quay maët, traùnh aùnh maét cuûa toâi
Cuõng chaúng coøn con ñöôøng naøo toát ñeïp hôn ñeå ñi, toâi ñaønh vaø böôùc nhanh, caâm laëng. Laàn thöù hai toâi gaëp Sa khoùc beá
khaên goùi veà, xin vaøo tröôøng ñoù daïy vaø ñöôïc nhaän. Toâi töï con veà nhaø ngoaïi. Laàn thöù ba toâi gaëp Sa toùc roái bôøi, maïêt
cöôøi thaàm veà cuoäc ñôøi. Bao nhieâu naêm goàng mình hoïc tím baàm xaây xöôùc. Laàn aáy Sa nhìn toâi chöùa chan nöôùc maét.
haønh nhöõng mong thoaùt khoûi caùi baûn ngheøo xaùc xô ñaày Sa laáy trong tuùi cheùo ra caùi voøng baïc maø tröôùc ñaây toâi taëng
nhöõng buoàn ñau tuûi nhuïc naøy, luaån quaån, laïi quay veà. Chaân Sa: “Caùi voøng baïc naøy em ñaõ giaáu kyõ theá maø hoâm nay
toâi böôùc treân ñöôøng queâ nhö ñeo ñaù. Con ñöôøng hun huùt choàng em tìm thaáy, uoáng röôïu veà noù ñaùnh em… giôø em traû
daãn toâi veà. laïi anh ñaáy!…”. “Sao ngaøy ñoù Sa khoâng ra, laøm anh ñôïi maõi,
bieát bao ñeâm nhö theá!...”. “Taïi boá em caám, khoâng cho em
Ngoâi nhaø rieâng vôï choàng Sa kia, nho nhoû, xieâu xieâu ôû ra khoûi nhaø… anh nôõ ñi luoân!… Sao giôø coøn quay veà cho
chaân ñoài. Toâi vaãn thöôøng thaáy Sa leân nöông, luøi luõi xôùi coû, nhau khoå!...”. Sa quay maët. Vaãn muøa hoa choù ñeû xao xaùc
vun ngoâ phía ñoài ñoái dieän nôi buïc giaûng toâi nhìn ra. Noãi ñau ruïng traéng caû ngoïn ñoài. Chuùng toâi vaãn ñi qua nhau, chaân
cuûa toâi ñaáy! Ngaøy ngaøy laïi hieän höõu tröôùc maét toâi. Keå ra böôùc nhö ñeo ñaù. Con ñöôøng tröôùc maët toâi vaø Sa cöù thaáy
oâng trôøi cuõng thaät nhaãn taâm. Toâi khoâng thaáy choàng Sa cuøng daøi hun huùt.
leân nöông. Taïi sao? Sa laø con nhaø taøo, laïi xinh ñeïp, leõ ra
phaûi laáy choàng gioûi giang, con nhaø khaù giaû chöù, sao troâng
nhaø coù veû ngheøo tuùng vaäy. Toâi ñem thaéc maéc aáy hoûi kheùo (1): OÂng naùt röôïu; (2): Baø goùa; (3): Thaày cuùng; (4):
Ñoàng ma cheát treû; (5): Toå ngheà; (6): Hoàn ma treû con.
maáy coâ trong baûn ñang treân ñöôøng ñi nöông: “Nhaø taøo Puù
n.Q.K