Page 43 - Văn nghệ Tuyên Quang số 41
P. 43
Vaên 41
ngheäTuyeân Quang
gang tay, cho ñaát boät vaøo caùc haøng daêm vaø laáy caùi voø - Chaøo caùc cuï ñi.
maø goõ chaønh ñeå leøn ñaát cho chaët giöõa caùc haøng daêm. Toâi lí nhí chaøo, coù cuï baø chaû nghe thaáy gì cuõng xoa ñaàu
Coù khi vuïng veà ñoùng chaønh vaøo caû daêm coái, laøm cho toâi cöôøi cöôøi. Coù yù khen ngoan.
daêm tuït xuoáng, theá laø thaày toâi laïi phaûi laáy ñuïc ñaøo leân,
- Chuùng toâi ñoùng coái phaûi coù boàn, khoâng nhö moùn khai
roài laáy kìm nhoå daêm ra ñeå ñoùng laïi cho ñeàu (khieáp, cöù
hoang ñaâu.
nhö nha só nhoå raêng!).
- Daï phaûi, ñoùng boàn thì gaø khoâng nhaûy leân moå thoùc, moå
Chaønh xong, laáy caùi chaønh raïch theo caùc haøng daêm
thaønh nhöõng ñöôøng raõnh chaïy doïc töø coå aùo hoaëc töø ngoõng gaïo ñöôïc.
coái ra ngoaøi vaønh. Nhöõng caùi daêm giöõa hai thôùt ñeå boùc voû Caùi boàn coái laø thôùt döôùi ñan loe mieäng ra ñeå höùng gaïo
traáu cho thoùc luùa thaønh haït gaïo, vaø nhöõng caùi raõnh ñeå voû vaø traáu roài ñeå moät loã vuoâng vuoâng beân thaønh boàn cho gaïo
traáu vaø gaïo chaûy daàn xuoáng nia. vaø traáu chaûy xuoáng caùi daäu, khoâng caàn nong nia. Ñeå cho
Coù khi toâi cuõng theo thaày toâi vaøo trong laøng ñoùng coái. boàn kín khoâng daét gaïo thì laáy laù khoai lang, khoai mon giaõ
Chuùng toâi hay goïi laø daân coá thoå laâu ñôøi ôû ñaây laø daân trong ra vaø chít vaøo. Hoaëc laáy cöùt traâu töôi queát vaøo cuõng ñöôïc.
laøng, hoï cuõng goïi chuùng toâi laø moùn khai hoang. Thaày toâi Thaày toâi baûo: Cuõng laø coû aáy maø.
laáy caùi chaøy laøm ñoøn gaùnh, moät beân soït laø daêm coái (vaøo
Bí quyeát cuûa ngheà ñoùng coái xay laø sao cho hai thôùt mui
laøng thì hoï thích ñoùng daêm tre. Daêm tre cheû töø goác tre giaø,
luyeän ñeàu nhau, thì gaïo môùi chín. Neáu khoâng ñeàu, ñeå moâi
cöùng nhö saét, xay haøng naêm chaû moøn). Moät beân soït laø
meø thì soáng nhaên, moät coái luùa coù khi hai phaàn gaïo, moät
cöa, ñuïc, naïo, chaønh, voø, dao toâng, dao tö... Cöa, ñuïc ñeå
phaàn thoùc, phaûi saøng saûy roài ñi xay laïi, ñaâm meät.
ñuïc tai coái, laøm chaân coái. Chaønh, voà ñeå leân ñaát vaøo caùc
thôùt. Dao toâng ñeå pha tre laøm nan, coøn dao tö ñeå voùt nan Moät baø hoûi:
ñan loàng coái. Caùi naïo laø con dao uoán cong ñeå veùt ñaát trong - OÂng hoïc ngheà ñoùng coái laâu chöa?
loøng thôùt treân cho ñeàu, cho mòn ñeå ñoå luùa vaøo xay. Thaáy - Cuõng môùi thoâi aï.
toâi lon ton theo thaày toâi vaøo trong laøng, maáy baø coù caùi bìu
- Theá maø chín ñaáy.
coå to nhö naém côm laïi keâu:
Cuõng vöøa hoïc vöøa laøm roài quen daàn, ñoùi thì ñaàu goái phaûi
- Boá con oâng phoù coái ñaõ vaøo ñaây roài.
boø thoâi.
Thaày toâi chaøo to:
- Caùi ñaùm thanh nieân trong laøng naøy ñoùi laø ñaàu goái chæ
- Phaûi, chaøo caùc baø.
moø ñi uoáng röôïu thoâi laù.
Toâi cöù tôùn leân nhìn nhöõng con traâu buoäc trong gaàm nhaø
Caùc baø cöôøi moùm meùm, toâi vaø thaày toâi cuõng cöôøi theo.
saøn, nhìn nhöõng con gaø troáng thieán beùo xeä ñít luø khuø ñi
trong ñaùm caâu muøng... Thaày toâi phaûi nhaéc nhôû: V.x.T