Page 15 - Văn nghệ Tuyên Quang số 44 + 45

Vaên 13
ngheä Tuyeân Quang

môùi ñaõ len ñeán töøng nhaø, töøng xoùm baûn. Loái cuõ nay ñaõ söï chieâm nghieäm tích luõy caû ñôøi môùi coù ñöôïc tieáng thôû
khoaùc leân mình dieän maïo khaùc thöôøng. Töïa nhö pheùp daøi aâu lo ñaày traùch nhieäm.

maøu hoùa kieáp nhöõng con ñöôøng muoân naêm buøn raùc, troài Ñoåi môùi phaàn naøo ñaõ laøm thay ñoåi caên baûn ñôøi soáng,

thuït veát chaân traâu boø nay phaúng möôït cho ngöôøi leân loái soáng con ngöôøi, cuûa caûi ngaøy theâm dö daû. Nhöng duø laø
nöông raãy, ñi mua baùn thuaän tieän chôï gaàn, chôï xa. Höôùng vaøng baïc chaát ñaày kho laãm cuõng vaãn chæ laø thöù beân ngoaøi

tieáp ñeán laø xoùa ñoùi, giaûm ngheøo, no aám, tích luõy cuûa caûi, con ngöôøi. Caùi beân trong laø loøng tin, laø nghóa tình hình nhö
döïng nhaø kieân coá, mua saém tieän nghi, quaàn hoàng, aùo ñaõ ñeán hoài hao taùn? Thöû hình dung, treân moät con ñöôøng

thaém nhö hoa nhö böôùm; böõa côm traéng, rau thòt ngon cuøng höôùng veà phía tröôùc, coù keû baêng baêng tieán leân baèng

laønh, gom taát nhöõng phieàn muoän thieáu ñoùi thuûa naøo neùm phöông tieän toái taân, luoân ñöôïc boå sung thay môùi, nguoàn
vaøo quaù khöù cheát tieät. Haû heâ bieát bao khi töï tay boùp cheát löïc doài daøo; laïi coù nhöõng ngöôøi luoân tuït laïi sau bôûi ñieåm

caùi ñoùi haønh haï kieáp ngöôøi bao naêm nhö beänh. Nay moät xuaát phaùt thaáp, ôû nôi xa xoâi heûo laùnh, khoù khaên gaáp boäi

böôùc leân xe. Khoâng oâ toâ thì xe maùy. Ngaùp caùi chöa kòp nhöng chöa ñöôïc quan taâm thoûa ñaùng. Hoï loay hoay böôùc
ñoùng mieäng ñaõ ñeán nôi caàn ñeán. Tieáp nöõa laø ra tænh loä, baèng naêng löïc noäi sinh vôùi bao khoù khaên khoâng bieát troâng

Quoác loä eâm ru nhö löôùt treân maây gioù. AÁy laø keát quaû cuûa ñaâu cöùu caùnh. Nhöõng ngöôøi luoân ñi sau ñoù laø ñoàng baøo

söï ñoåi môùi ñaõ loät xaùc boùng xöa. Möøng vì phaàn naøo daân daân toäc treân nuùi, ôû nôi thung saâu luõng thaúm. Neàn taûng khôûi
Vieät Baéc ñaõ vôïi bôùt ñoùi ngheøo, nhöng coøn baên khoaên aùnh ñaàu haàu nhö baèng 0. Nhöng luùc naøy döøng laïi thì thöïc laø töï

saùng ñoåi môùi chöa tôùi ñöôïc nhöõng goùc khuaát. Goùc khuaát raøo gai vaây mình. Ñi vaøo côn gioâng ñoåi môùi laïi töï thaáy yeám
laø vuøng saâu,vuøng xa ñaâu ñoù coøn u tòch thieáu thoán. Caùi söï theá, yeáu ôùt chöa bieát laáy gì taïo nguoàn löïc. Vaäy maø cöù phaûi

ngheøo thieáu ñeán khoù tin, ñôøi soáng ñoàng baøo nôi ñoù coøn coá ñi duø khoâng bieát seõ ñeán ñaâu. Ñeå khoûi bò leû ra thì phaûi

khoaûng caùch raát xa vôùi nhöõng gì daân thò thaønh ñang thuï böôùc theo khaåu hieäu, duø ngheøo khoù vaãn baùm nhö vaãn bao
höôûng. Khaåu hieäu cuøng tieán veà phía tröôùc coù leõ seõ coøn ñôøi. Vaäy laø thaáy roõ nhieàu naêm qua nhöõng thöù toát nhaát ñeàu

laâu laâu môùi hieän thöïc. Caùi söï chöa ñeán nôi ñeán choán, ñöôïc ñaàu tö cho thò thaønh. Vuøng ñoàng baøo daân toäc thieåu
chöa “möa ñeàu khaép” nguyeân do töø ñaâu? Coù phaûi naêng soá mieàn nuùi thì sao? Coù chuùt ñaáy nhöng vaãn laø hình thöùc,

löïc, traùch nhieäm ngöôøi daãn loái coù gì ñoù caàn xem laïi? caàm chöøng, laø manh muùn nhoû gioït. Luaän töø ñaây laø thaáy

Khoâng heà quaù lôøi ñaâu, ñeán taän nôi seõ thaáu. Seõ taän muïc coâng baèng chöa ñeàu khaép. Vaäy neân hao tan nieàm tin ôû
caùi cuõ truyeàn thoáng ñang yeám theá, ñang “bò ñöôïc” caùi môùi daân vôùi ngöôøi daãn loái aâu cuõng leõ thöôøng.

cöôõng ñoaït theá naøo. Xoâi ñoã, soáng, chín loån nhoån khieán Xöa, nhaéc tôùi Vieät Baéc laø nhôù tieáng ñaøn Tính ñöa ta veà

cuoäc soáng khoâng coøn an yeân. Caùi noãi baên khoaên cuûa beân nhöõng guoàng coïn mieät maøi, nhöõng coái nöôùc thì thuïp
ngöôøi lính giaø coù leõ gôïn töø nhöõng ñieàu naøy. Ñöøng töôûng giaõ gaïo beân soâng, beân suoái. Chaúng caàn troâng coi, gaïo giaõ

giaø laåm caåm. Cöïu binh naøy thaâm haäu laém. Duø khoâng maáy xong chaúng hao taùn moät haït. Hoài ñoù ñaâu coù troäm caép hay

khi ñöôïc ñi xa nhöng oâng quan saùt söï ñôøi baèng tai, maét, ngöôøi tham. Baûn laøng lôõ coù ai thieáu ñoùi, moïi ngöôøi saün loøng