Page 47 - Tạp chí Tân Trào số 15
P. 47
TAâN TRAØO (Soá 15 thaùng 8/2022) 45
Ñi leân, ñi xuoáng vaãn laø gaëp nhau nhöõng haït gaïo traéng, nhö haøng vaïn nhöõng ngoâi sao
Baûn laøng ôû taän nôi ñaâu nhoû vöøa sa xuoáng nghóa trang naøy.
Cho ta nhaén nhoû vaøi caâu taâm tình Töøng ngöôøi, laàn löôït thaép neùn nhang thôm leân
Toâi cuõng chôït nhôù ñeán moät ñoaûn khuùc “Caûnh vaät Töôïng ñaøi nghóa trang lieät só Vò Xuyeân vaø nhöõng
Baéc meâ” cuûa ngöôøi chieán só caùch maïng Traàn Cung ngoâi moä cuûa nhöõng ngöôøi con anh huøng nöôùc Vieät.
(Nguyeãn Ngoïc Cö) vieát naêm 1940 cuõng töøng bò giam laëng im tröôùc töôïng ñaøi Toå quoác ghi coâng, chuùng
giöõ ôû ñaây: toâi nhö vaãn thaáy nhöõng aùnh maét trìu meán cuûa nhöõng
“Maây laøm cho nuùi baïc ñaàu ngöôøi anh, ngöôøi chuù… ñang seû chia, trao göûi.
Möa laøm cho suoái keâu gaøo thaâu canh Ñaõ coù côn möa nhoû ñoät ngoät doäi xuoáng choã naøy,
Maây möa sao kheùo ñaønh hanh nhöng thaät laï, nöôùc chæ haét vaøo phía tröôùc ngöïc, laøm
Nuùi giaø - suoái cuõng baát bình nhieàu khi ñaãm theâm ngoâi sao vaøng treân maøu aùo ñoû töôi cuûa
nhöõng ngöôøi lính giaø. hình nhö ñang coù traän ñoäng
...Maây tan, möa taïnh roài ñaây
ñaát xaûy ôû nôi naøy, nhöõng rung chaán laøm cho nhöõng
Hoaüng reo hoå muùa möøng ngaøy töï do”
ñoâi vai kia rung raåy, nhöng taâm chaán laïi töø treân
Duø ñaõ bò thôøi gian che phuû, duø cuõng phaûi gaäp nhöõng traùi tim lan xuoáng maët ñaát. Vaø chuùng toâi cuõng
gheành vôùi nhöõng thaêng traàm cuûa lòch söû, nhöng khoâng khoùa noåi caùi van nöôùc trong ñaùy maét cuûa
caûnh traàm maëc, veû hoang sô ñang in ñaäm daáu thôøi mình, nöôùc cöù traøn ra, leânh laùng...
gian cuûa gaàn moät theá kyû, khieán nôi ñaây caøng trôû neân
cuoán huùt nhöõng ai ngöôïc muoán veà mieàn quaù khöù. Nhöõng neùn nhang chaàm chaäm nhaû leân trôøi muøi
Ñeán ñaây, ñeå ñoâi maét ñöôïc taän höôûng töøng lôùp traàm traàm höông thôm thaûo. Thôøi gian vuït troâi nhanh nhö
tích cuûa lòch söû nôi naøy. côn möa traùi muøa. Nhöõng thaân nhang böøng leân,
nhaû noát chuùt khoùi höông döôùi thaân mình. Ñieáu
Trôû ra haø Giang, thaønh phoá nhoû vôùi “Beân kia nuùi
Caám, beân naøy moû Neo”. leân giöõa löng chöøng nuùi, thuoác laù cuõng röïc ñoû ñeán sôïi cuoái cuøng, chæ coøn laïi
ngaém nhìn thaønh phoá xinh xaén hieän ra nhö böùc tranh thaân taøn troøn laëng ñöùng treân caùn thuoác maø löûa khoùi
thieân nhieân khoång loà, soáng ñoäng. Giöõa ñaïi ngaøn vöøa ñi qua.
röøng nuùi, hieän ra moät thung luõng roäng lôùn, kia laø con Chuùng toâi cuøng nhau chaép tay baùi bieät nhöõng ñoâi
soâng Gaâm thô moäng chia ñoâi thaønh phoá ra laøm hai maét bình thaûn, treân nhöõng taám bia traàm maëc ñeå trôû
nöûa. Daõy Nuùi Caám traûi daøi töø phía Baéc xuoâi veà phía laïi queâ nhaø. Toâi nhôù laïi luùc ñang ñöùng döôùi goác caây
Nam ñeå chaén giöõ nhöõng côn gioù laïnh töø phöông Baéc teách giaø ôû trong “Caêng” Baéc meâ, caûnh vaät ôû nôi ñoù
traøn veà. Nuùi moû Neo thô moäng naèm beân höõu ngaïn vaø choã naøy sao bình yeân ñeán theá. môùi hay, cuoäc
soâng Gaâm, ñeå vaàng traêng gaùc leân vaøo nhöõng ñeâm soáng yeân bình naøy ñaõ ñöôïc döïng xaây baèng bao
laøm ai thoån thöùc, ñôïi chôø. xöông maùu, cuûa nhöõng lôùp cha anh ñaõ queân thaân
Chieàu treân ñaát Vò Xuyeân, chuùng toâi laëng leõ böôùc cho Toå quoác naøy.
qua voøm coång uy nghieâm. Beân nhöõng con ñöôøng Taïm bieät Vò Xuyeân, taïm bieät haø Giang yeâu daáu,
nhoû ngang, doïc ôû nôi ñaây, nhöõng ngoâi moä nghieâm chuùng toâi vaø nhöõng ai ñaõ töøng ñeán nôi ñaây seõ giöõ
ngaén, xeáp thaúng haøng nhö nhöõng ngoâi nhaø trong maõi trong mình nhöõng kyû nieäm thaân thöông naøy.
khu ñoâ thò môùi. Ñaøn boà caâu ñang tha thaån nhaët L.Q.T