Page 62 - Văn nghệ Tuyên Quang số 39

60 Pheâ bình Soá 39 (thaùng 8 naêm 2024)
Giôùi thieäu

ÑI tìm moät nhaÂn Vaät

le ngoïC

oâi ñaët moät nhan ñeà khaù laï cho baøi vieát naøy. Thöïc ra vaøn nhöõng con ngöôøi trong xaõ hoäi Vieät Nam thôøi kyø aáy qua
vôùi con ñöôøng saùng taùc cuûa baûn thaân maø chia seû hay moät hình töôïng rieâng bieät.

Tñònh höôùng ngöôøi vieát caùch xaây döïng nhaân vaät, noùi Caùc baïn coù theå thaáy, ñoái vôùi Chí Pheøo, Nam Cao ñaõ xaây
hoa myõ laø muùa rìu qua maét thôï, thoâ thieån laø phaùt bieåu lieàu. döïng ñaây laø moät nhaân vaät naùt röôïu vaø luoân “chöûi”, töø chöûi trôøi,

Song neáu ñôn giaûn chæ keå laïi vieäc ñaép naën nhaân vaät thì coù leõ chöûi ñaát, ñeán chöûi cha, chöûi meï, cöù say laø haén chöûi. Nhö vaäy,
trao ñoåi chuùt ít vaãn ñöôïc. Bôûi moãi ngöôøi laïi coù nhöõng kinh nhaân vaät naøy laø moät ñieån hình trong tuyeán nhaân vaät chính, vôùi

nghieäm cuõng nhö caùc bí quyeát khaùc nhau ñeå taïo ra moät nhaân hình töôïng naùt röôïu, deã laøm lieàu. OÂng ñaõ mieâu taû Chí Pheøo
vaät haáp daãn… moät caùch chi tieát töø daùng ñi, ñieäu naèm, veát seïo treân maët, haøm

Truyeän ngaén laø theå loaïi voâ cuøng ñaëc bieät. Noù thu huùt toâi töø raêng, cho ñeán nhöõng luùc anh ta ñaém say trong tình yeâu vôùi

nhöõng chuyeán daïo chôi tìm kieám yù töôûng ñeán phaùc thaûo Thò Nôû. Nhöng Nam Cao cuõng raát taøi tình, khi phaùc hoïa ñöôïc
khung taùc phaåm vaø chaép buùt hoaøn thieän. Tuy nhieân, ngoaøi quaù trình tha hoùa cuûa Chí töø moät ngöôøi hieàn laønh ñeán moät keû
yeáu toá coát truyeän thì moät truyeän ngaén muoán thaønh coâng phaûi du coân maø ñænh cao laø caâu thoaïi: “Ai cho tao löông thieän?”.

ñaép naën ñöôïc nhaân vaät trôû thaønh ñaëc tröng vaø duy nhaát. Caùc Coù theå khaúng ñònh, Chí Pheøo laø moät nhaân vaät ñöôïc Nam Cao
nhaø vaên thöôøng goïi ñoù laø nhaân vaät ñieån hình hay nhaân vaät daøy coâng ñaép naën, ñeå duø haøng chuïc naêm qua ñi, chæ caàn ñoïc

chính, phaân bieät vôùi nhaân vaät laøm neàn xuaát hieän vôùi vai troø ñeán caâu chöûi thì ñoäc giaû laïi nhôù ñeán nhaân vaät naøy.
nhaân vaät phuï. Hai loaïi nhaân vaät troâng thì laï, chöù theo toâi thì Caùch ñaây vaøi naêm, toâi coù ñoïc trong cuoán saùch “Vieát kòch

vieäc xaây döïng hoaøn toaøn gioáng nhau, khaùc ôû caùi tính ñieån baûn nhö theá naøo?” cuûa taùc giaû Coá Troïng Di - Vieân Vaên Thuø

hình vaø taàn suaát coù maët trong caâu chuyeän cuûa nhaân vaät chính moät chöông noùi veà caùch xaây döïng nhaân vaät thaáy raát hay. Ñaïi
bao giôø cuõng ñaäm ñaø, roõ neùt hôn nhaân vaät phuï raát nhieàu. loaïi theo taùc giaû, nhaân vaät ñieån hình laø ñaïi bieåu cho taàng lôùp

Tính ñieån hình ôû ñaây chính laø caùc neùt ñaëc saéc veà nhaân vaät mang ñaëc ñieåm cuûa giai caáp trong ngoân töø, cöû chæ, thoùi quen
nhö ngoaïi hình, tính caùch, noäi taâm thoùi quen, haønh ñoäng. trong cuoäc soáng sinh hoaït. Kieåu nhö anh vieát veà noâng daân thì

Ngöôøi vieát mieâu taû, thoåi hoàn ñeå con ngöôøi voán chæ hieän ra treân nhaân vaät phaûi xaây döïng töø noâng daân, coâng nhaân thì nguyeân
maët chöõ soáng sôø sôø tröôùc maét. Xuyeân suoát theo maïch truyeän maãu cuõng coâng nhaân. Chuùng ta khoâng theå naøo vieát moät anh

trong aùnh nhìn cuûa ñoäc giaû. Ví duï nhö nhaân vaät Chí Pheøo noâng daân maø ñaép naën hình töôïng cuûa sinh vieân hay taàng lôùp
trong taùc phaåm Chí Pheøo cuûa nhaø vaên Nam Cao, chò Daäu trí thöùc. Do ñoù, moïi nhaân vaät ñeàu xuaát phaùt töø thöïc tieãn. Ñaáy

trong truyeän Taét ñeøn cuûa nhaø vaên Ngoâ Taát Toá… Ñaây ñeàu laø coù theå laø coâ haøng nöôùc ta gaëp, chò lao coâng queùt raùc, anh
nhöõng nhaân vaät ñieån hình cuûa taùc phaåm. Ñaïi dieän cho yù chí, haøng xoùm… Ai cuõng seõ coù luùc voâ tình trôû thaønh nhaân vaät trong

nguyeän voïng cuûa taùc giaû khi khaéc hoïa laïi maûnh ñôøi cuûa voâ moät taùc phaåm vaên hoïc naøo ñoù.