Page 12 - Văn nghệ Tuyên Quang số 46
P. 12

10                                                                                                  Soá 46 (thaùng 3 naêm 2025)










                                 Saùch cuùng xöa, khoa khao thænh sôn trang ngay      caùc môï keå laïi raèng, haàu ñoàng xöa kia khoâng nhö baây

                               nhöõng doøng ñaàu tieân coù ñoaïn vieát:               giôø, ngaøy xöa caùc cung vaên chæ haùt moäc khoâng coù loa
                                 Saéc caån thænh ñöùc chuùa sôn trang                 maùy maø cung ñaøn tieáng haùt nhòp phaùch linh thieâng

                                 Voán tieàn duyeân chuùa ngöï treân ngaøn             traàm aám, caùc giaù ñoàng veà phaùt loäc chæ coù phong baùnh,

                                 Vaøo leänh toäc danh xöng Leâ Maïi                   chieác keïo, phaåm oaûn maø daùng daáp ngöôøi haàu haøo
                                                                                      hoa ñöùc ñoä, khung caûnh ngoâi ñeàn ngaøy xöa chæ coù
                                 Ñeàn Tuaàn Quaùn, Ñoâng Cuoâng thöôïng ñaïi
                                                                                      ñeøn daàu ngoïn neán, hoa hueä hoa soùi maø khoùi söông
                                 Caûnh nuùi Duøm lòch ñaïi muoân nieân
                                                                                      huyeàn aûo. Coøn baây giôø, thôøi ñaïi phaùt trieån, cung trong
                                 Tænh Tuyeân Quang qua mieáu Ñoàng Tieàn
                                                                                      cung ngoaøi ñeøn ñieän saùng choang röïc rôõ, moät daøn
                                 YÛ La thaàn Tam Côø xuaát nhaäp…                     haùt vaên khí cuï loa maùy coâng suaát lôùn ñuû caû, leã loäc thì
                                 Ñaây laø khoa cuùng maø moãi khi cuùng Thaùnh Maãu   eâ cheà baùnh traùi toaøn ñoà cao caáp sang troïng, hoa thì

                               tröôùc moät vaán haàu ñoàng, thaày cuùng duø ôû vuøng mieàn  lan ly nhaäp khaåu maø chaúng thaáy luùc baéc gheá haàu maáy
                               naøo treân khaép caû nöôùc cuõng ñeàu phaûi thænh tôùi, theá  khi coù Thaùnh… ngöï ??? Toâi ñem thaéc maéc naøy hoûi

                               môùi bieát caùc vò Thaùnh vaø nhöõng ngoâi ñeàn cuûa Tuyeân  moät ngheä nhaân haàu ñoàng uy tín cuûa Tuyeân Quang thì

                               Quang trong hoäi ñoàng Töù phuû ñaïo Maãu Vieät Nam môùi  ñöôïc nghe traû lôøi raèng: Thöïc ra haàu ñoàng laø ta ñang
                               chieám moät vò trí quan troïng vaø toái linh ñeán nhöôøng naøo.   dieãn laïi caùc ñieån tích xöa ví nhö chaàu Möôøi Ñoàng Moû

                                 Tuyeân Quang, ngoaøi caùc ngoâi ñeàn linh thieâng coù  vung kieám theo Vua Leâ ñaùnh giaëc, oâng Hoaøng Möôøi
                               ñieån tích roõ raøng chieám moät vò trí ñaëc bieät trong tín  Ngheä An phaát côø theo vua Quang Trung tieán quaân ra

                               ngöôõng thôø Maãu cuûa Vieät Nam, coøn coù nhöõng thanh  Baéc dieät giaëc Thanh, hay nhö Quan Lôùn Ñeä Tam muùa
                               ñoàng heát loøng heát söùc phuïc döïng vaø baûo toàn caùc loái  kieám giöõ yeân bôø coõi, quan Ñeä Nguõ Tuaàn Tranh vung

                               haàu ñoàng theo leà loái coå xöa, ñuùng vôùi phong thaùi  ñao baûo veä sôn haø… Vaø ngöôøi cung vaên seõ coù traùch
                               töông öùng vôùi moät giaù ñoàng maø caùc cuï ñoàng ngaøy  nhieäm haùt leân caùc ñieån tích, caùc chieán coâng ñoù cho

                               tröôùc ñaõ ra söùc daïy baûo truyeàn laïi. Ví duï haàu caùc giaù  ngöôøi döï hoï nghe vaø hieåu cuõng nhö khoâng queân caùc
                               Quan lôùn sao cho phaûi uy nghi laãm lieät, caùc giaù Chaàu  chieán coâng, caùc anh huøng cuõng nhö caùc vò Thaùnh ñoù

                               baø phaûi khoan thai ngoân haïnh, caùc giaù Coâ giaù Caäu  maø thoâi. Xong ngaøy nay, nhieàu thanh ñoàng treû tuoåi
                               phaûi nhí nhaûnh vui töôi, caùc giaù oâng Hoaøng phaûi thanh  khoâng chòu hoïc hoûi tieáp thu leà loái coát caùch cuûa caùc

                               cao phoùng khoaùng… Coù theå keå ñeán moät soá thanh   theá heä ñi tröôùc, caäy mình coù tieàn cuûa mua leã toá haûo
                               ñoàng tieâu bieåu baây giôø nhö caäu Tuaán (Ñeàn Haï), coâ  maø luùc baéc gheá haàu laïi chaû bieát caùc vò Thaùnh ñoù queâ

                               Daäu (Ñeàn Caây Xanh), caäu Söûu (Ñeàn Thöôïng, Nuùi   quaùn ôû ñaâu? Chieán coâng ra sao? Phong Thaùnh naêm
                               Duøm)… Hoï laø nhöõng ngöôøi ñaõ vaø ñang keá thöøa truyeàn  naøo? Thì thöû hoûi laøm gì coù Thaùnh naøo ngöï khi anh

                               thoáng toát ñeïp veà leã nghi haàu ñoàng coát caùch cuûa caùc  hay chò ta muø tòt veà hoï, luùc haàu thì bieåu dieãn muùa may
                               cuï xa xöa ñeå laïi. Toâi ñaõ ñöôïc nghe raát nhieàu caùc baø  coù khi khoâng ra moät pheùp taéc quy chuaån gì, maø chæ
   7   8   9   10   11   12   13   14   15   16   17