Page 12 - Văn nghệ Tuyên Quang số 46
P. 12
10 Soá 46 (thaùng 3 naêm 2025)
Saùch cuùng xöa, khoa khao thænh sôn trang ngay caùc môï keå laïi raèng, haàu ñoàng xöa kia khoâng nhö baây
nhöõng doøng ñaàu tieân coù ñoaïn vieát: giôø, ngaøy xöa caùc cung vaên chæ haùt moäc khoâng coù loa
Saéc caån thænh ñöùc chuùa sôn trang maùy maø cung ñaøn tieáng haùt nhòp phaùch linh thieâng
Voán tieàn duyeân chuùa ngöï treân ngaøn traàm aám, caùc giaù ñoàng veà phaùt loäc chæ coù phong baùnh,
Vaøo leänh toäc danh xöng Leâ Maïi chieác keïo, phaåm oaûn maø daùng daáp ngöôøi haàu haøo
hoa ñöùc ñoä, khung caûnh ngoâi ñeàn ngaøy xöa chæ coù
Ñeàn Tuaàn Quaùn, Ñoâng Cuoâng thöôïng ñaïi
ñeøn daàu ngoïn neán, hoa hueä hoa soùi maø khoùi söông
Caûnh nuùi Duøm lòch ñaïi muoân nieân
huyeàn aûo. Coøn baây giôø, thôøi ñaïi phaùt trieån, cung trong
Tænh Tuyeân Quang qua mieáu Ñoàng Tieàn
cung ngoaøi ñeøn ñieän saùng choang röïc rôõ, moät daøn
YÛ La thaàn Tam Côø xuaát nhaäp… haùt vaên khí cuï loa maùy coâng suaát lôùn ñuû caû, leã loäc thì
Ñaây laø khoa cuùng maø moãi khi cuùng Thaùnh Maãu eâ cheà baùnh traùi toaøn ñoà cao caáp sang troïng, hoa thì
tröôùc moät vaán haàu ñoàng, thaày cuùng duø ôû vuøng mieàn lan ly nhaäp khaåu maø chaúng thaáy luùc baéc gheá haàu maáy
naøo treân khaép caû nöôùc cuõng ñeàu phaûi thænh tôùi, theá khi coù Thaùnh… ngöï ??? Toâi ñem thaéc maéc naøy hoûi
môùi bieát caùc vò Thaùnh vaø nhöõng ngoâi ñeàn cuûa Tuyeân moät ngheä nhaân haàu ñoàng uy tín cuûa Tuyeân Quang thì
Quang trong hoäi ñoàng Töù phuû ñaïo Maãu Vieät Nam môùi ñöôïc nghe traû lôøi raèng: Thöïc ra haàu ñoàng laø ta ñang
chieám moät vò trí quan troïng vaø toái linh ñeán nhöôøng naøo. dieãn laïi caùc ñieån tích xöa ví nhö chaàu Möôøi Ñoàng Moû
Tuyeân Quang, ngoaøi caùc ngoâi ñeàn linh thieâng coù vung kieám theo Vua Leâ ñaùnh giaëc, oâng Hoaøng Möôøi
ñieån tích roõ raøng chieám moät vò trí ñaëc bieät trong tín Ngheä An phaát côø theo vua Quang Trung tieán quaân ra
ngöôõng thôø Maãu cuûa Vieät Nam, coøn coù nhöõng thanh Baéc dieät giaëc Thanh, hay nhö Quan Lôùn Ñeä Tam muùa
ñoàng heát loøng heát söùc phuïc döïng vaø baûo toàn caùc loái kieám giöõ yeân bôø coõi, quan Ñeä Nguõ Tuaàn Tranh vung
haàu ñoàng theo leà loái coå xöa, ñuùng vôùi phong thaùi ñao baûo veä sôn haø… Vaø ngöôøi cung vaên seõ coù traùch
töông öùng vôùi moät giaù ñoàng maø caùc cuï ñoàng ngaøy nhieäm haùt leân caùc ñieån tích, caùc chieán coâng ñoù cho
tröôùc ñaõ ra söùc daïy baûo truyeàn laïi. Ví duï haàu caùc giaù ngöôøi döï hoï nghe vaø hieåu cuõng nhö khoâng queân caùc
Quan lôùn sao cho phaûi uy nghi laãm lieät, caùc giaù Chaàu chieán coâng, caùc anh huøng cuõng nhö caùc vò Thaùnh ñoù
baø phaûi khoan thai ngoân haïnh, caùc giaù Coâ giaù Caäu maø thoâi. Xong ngaøy nay, nhieàu thanh ñoàng treû tuoåi
phaûi nhí nhaûnh vui töôi, caùc giaù oâng Hoaøng phaûi thanh khoâng chòu hoïc hoûi tieáp thu leà loái coát caùch cuûa caùc
cao phoùng khoaùng… Coù theå keå ñeán moät soá thanh theá heä ñi tröôùc, caäy mình coù tieàn cuûa mua leã toá haûo
ñoàng tieâu bieåu baây giôø nhö caäu Tuaán (Ñeàn Haï), coâ maø luùc baéc gheá haàu laïi chaû bieát caùc vò Thaùnh ñoù queâ
Daäu (Ñeàn Caây Xanh), caäu Söûu (Ñeàn Thöôïng, Nuùi quaùn ôû ñaâu? Chieán coâng ra sao? Phong Thaùnh naêm
Duøm)… Hoï laø nhöõng ngöôøi ñaõ vaø ñang keá thöøa truyeàn naøo? Thì thöû hoûi laøm gì coù Thaùnh naøo ngöï khi anh
thoáng toát ñeïp veà leã nghi haàu ñoàng coát caùch cuûa caùc hay chò ta muø tòt veà hoï, luùc haàu thì bieåu dieãn muùa may
cuï xa xöa ñeå laïi. Toâi ñaõ ñöôïc nghe raát nhieàu caùc baø coù khi khoâng ra moät pheùp taéc quy chuaån gì, maø chæ