Page 8 - Văn nghệ Tuyên Quang số 46
P. 8
6 Soá 46 (thaùng 3 naêm 2025)
luùa, ngoâ khoai sau moãi vuï, laïi veà naèm yeân vò trong Quanh naêm treân nöông, döôùi ruoäng, loäi suoái, treøo
goùc nhaø, hay treân gaùc. Caây khoâ, caønh gaãy treân ñoài lo cuoäc soáng ngaøy thöôøng, hoâm nay baûn mình
nöông ñöôïc mang veà, xeáp nhö nuùi. Chaúng thöù gì thaûnh thôi vui Teát. Teát cuûa baûn Taøy laø ngaøy vui sum
cuûa röøng phaûi boû ñi. Ngöôøi Taøy baûo, “phöøn ñooùc hoïp, gia ñình quaàn tuï beân nhau. AÊn böõa côm ngon
nhaèng töùn choùp hom” (Cuûi muïc coøn moïc naám vôùi ngöôøi thaân, coù ñöùa con xa veà. Maâm coù nhieàu
höông). Nhôø vaøo röøng maø beáp cuûa ñoàng baøo röôïu, thòt, baùnh chöng, vaø baùnh daøy. Naêm nay, thoân
quanh naêm ñoû löûa. Cuûi caây goã caøng chaéc thì than treân, baûn döôùi ñöôïc muøa, caû xaõ chung nieàm vui
löûa caøng ñöôïm hoàng. Xöa, nhöõng ñeâm ñoâng laïnh muøa maøng no aám. Thoùc gaïo chaät caû nhaø saøn, traâu,
reùt, beáp löûa laø taám chaên aám cho caû nhaø. Ngaøy nay boø, lôïn... ñaày ñaøn, gaø vòt kín saân, chaúng ai phaûi lo
nhaø naøo cuõng coù chaên aám, neäm eâm. Nhöõng ngöôøi mieáng aên, taám maëc nöõa. Caû baûn maëc aùo môùi, trang
xa queâ laâu, chæ theøm ñöôïc ngoài beân beáp, luøi cuû phuïc truyeàn thoáng, ñi chôi thaêm nhau vaø chuùc Teát.
khoai hay nöôùng maáy baép ngoâ neáp non. Nghe tieáng Goùc vöôøn, ñaøo maän khoe aùo hoàng aùo traéng.
noå leùp beùp cuûa than cuûi vaø baép ngoâ chín, caûm nhaän Röøng caây sau nhaø khoaùc ñoàng phuïc xanh baït
muøa Xuaân ñaõ ñeán raát gaàn. Bao kyù öùc cuûa nhöõng ngaøn. Ñaát trôøi mang naéng môùi, haân hoan veà baûn.
muøa xuaân tröôùc laïi voïng veà. Treân gaùc beáp, caù Ñaùm ruoäng khoâ, coû moïc xanh ôû ñaàu baûn, caây coøn
nöôùng, thòt treo töøng chuøm, töøng caëp phôi khoâ trong ñaõ döïng leân, cao vuùt. Nhaø sinh hoaït coäng ñoàng,
khoùi. Ñaáy laø chöa keå, lôïn ngoaøi chuoàng, gaø ngoaøi vöôøn hoa ñua nôû, khuoân vieân saïch seõ, phong
saân, vòt treân suoái... quang, töôøng vöøa ñöôïc queùt voâi môùi. Saân boùng
Chaúng ai baûo ai, töø ñaàu thaùng Chaïp nhaø naøo chuyeàn hôi ôû ñaõ thay taám löôùi. Roài caùc troø chôi daân
cuõng chuaån bò röôïu Teát. Ñoàng baøo choïn thöù gaïo gian cuõng ñöôïc thanh nieân baûn chuaån bò chu ñaùo.
neáp nöông ngon nhaát ñeå daønh naáu röôïu. Töøng voø, Ngaøy vui, ñeâm cuõng traøn ngaäp tieáng cöôøi. Ñieän
töøng huõ röôïu caát, röôïu uû, hay laåu vaûng (röôïu nhaø ai giaêng hoa ra taän ngoõ. Tieáng nhaïc hoøa trong
hoaüng) xeáp haøng quanh beáp. Veà ñeán ñaàu baûn, tieáng cöôøi cuûa nam nöõ thanh nieân. Muøa xuaân veà
höông röôïu trong gioù ñaõ thôm löøng. Höông röôïu baûn, ngöôøi ñi xa laïi ñöôïc nghe nhöõng baøi daân ca
bay ra nöông, thôm ra bôø suoái. Höông röôïu voøng coå. Ñieäu Naøng ôùi, reùo raét goïi ngöôøi tình. Lôøi Then,
vo theo caùc ngoõ nhoû, daãn ñeán töøng nhaø. Thöù röôïu tieáng ñaøn Tính nhö xoâi neáp dính loøng ngöôøi. Muøa
men baèng laù caây röøng, ñöôïc chöng caát theo caùch Xuaân, xuùng xính khaên aùo, baûn naøy, baûn kia buoäc
truyeàn thoáng. Nhaáp thöû cheùn röôïu ñaàu, aám, noùng vaøo nhau lôøi heïn öôùc. Muøa xuaân, daét díu nhau ñi
hôi men, loøng ta nhö bay leân cuøng muøa Xuaân. Chæ döôùi möa buïi, ñaát trôøi,caây coû nhö tan hoøa vaøo loøng
khi nhöõng maûnh giaáy hoàng, giaáy ñoû ñöôïc daùn leân ngöôøi. Em ôi chuùng mình cuøng ñoùn muøa xuaân veà
coät keøo, coáng vaøo ñeán caùc caây coái, vaät duïng quanh vaø chung tay giöõ ngaøy vui ôû baûn nheù...
nhaø khi aáy laø Xuaân veà, Teát ñeán. L.n