Page 9 - Văn nghệ Tuyên Quang số 46
P. 9
Vaên 7
ngheäTuyeân Quang
ÑAÏO MAÃU
taïi Tuyeân Quang veà baø laø ngöôøi coù coâng giuùp vua deïp giaëc, yeâu
thöông daân chuùng, ñoä trì möa thuaän gioù hoøa, phuø hoä
nguoàn goác cho muøa maøng töôi toát, ñeàn thôø chính taïi boán nôi laø
Ñoâng Cuoâng (Yeân Baùi) Saâm Sôn Linh Töø (Ñeàn
Thöôïng Nuùi Duøm Tuyeân Quang), Suoái Môõ (Baéc
vaø phaùt trieån Giang) vaø Baéc Leä (Laïng Sôn). Vò Thaàn chuû thöù ba
laø Maãu Thoaûi Phuû, truyeàn thuyeát keå laïi baø laø con vua
Ñoäng Ñình, keát hoân vôùi Kính Xuyeân, sau bò moät
ngöôøi tieåu thieáp cuûa Kính Xuyeân teân laø Thaûo Mai traù
ghi cheùp cuûa döông Ñình LoäC
ñoà thö gieo oan neân bò ñaøy leân choán sôn laâm, ñeàn
thôø chính cuûa baø taïi Saâm Sôn Linh Töø (Ñeàn Thöôïng
Nuùi Duøm Tuyeân Quang) vaø ñeàn Daàm (Thöôøng Tín,
Haø Noäi). Nhö vaäy thaàn chuû cuûa ñaïo Maãu Vieät Nam
coù ba vò (Tam Toøa Thaùnh Maãu) thì coù tôùi taän hai vò
ngöï chính taïi Tuyeân Quang, ñieàu ñoù ñaõ minh chöùng
ieät Nam, vôùi beà daøy vaên hoùa veà lòch söû vaên
roõ raøng Tuyeân Quang laø moät mieàn ñaát Maãu ñaõ coù töø
hoùa tín ngöôõng, thì Ñaïo Maãu ñoùng moät vai
ngaøn xöa, coù ñieån tích roõ raøng trong caùc tö lieäu lòch
Vtroø quan troïng trong ñôøi soáng taâm linh cuûa
söû vaên hoùa coå phong tuïc tín ngöôõng Vieät Nam.
ngöôøi mieàn Baéc noùi rieâng vaø Nhaân daân caû nöôùc noùi
Trong baûn chaàu vaên coå veà thaùnh Maãu thöôïng
chung. Thaàn chuû thöù nhaát cuûa ñaïo maãu Vieät Nam
ngaøn coù töø traêm naêm nay, ngay töø nhöõng doøng ñaàu
laø coâng chuùa Lieãu Haïnh, theo truyeàn thuyeát taïi buoåi
tieân ñaõ vieát:
yeán tieäc treân thieân ñình khi naâng cheùn vaøng leân cung
chuùc vua cha, coâng chuùa ñaõ sô yù ñaùnh rôi laøm Ngoïc Saéc phong Leâ Maïi chuùa tieân
Hoaøng noåi giaän, giaùng leänh truyeàn cho xuoáng traàn Nuùi Duøm chuùa ngöï traán mieàn Tuyeân Quang
gian hieån Thaùnh taïi Vuï Baûn, Nam Ñònh, baây giôø ñeàn Ñöùc Maãu ngaøn con vua Ñeá Thích
thôø chính taïi Phuû Vaân Caùt (Nam Ñònh) vaø Soøng Sôn Giaùng sinh vaøo quyù toäc Leâ gia
(Thanh Hoùa). Vò thaàn chuû thöù hai laø Thaùnh maãu Naêm Thaân muøng hai thaùng ba
Thöôïng Ngaøn, coù nhieàu ñieån tích vaø truyeàn thuyeát Ñònh sinh tieân chuùa khai hoa giôø Daàn…
