Page 14 - Tạp chí Tân Trào số 16
P. 14
12 TAÂN TRAØO (Soá 16 thaùng 9/2022)
tHEN
VAø SöùC SoáNG CuÛA THEN
ghi cheùp cuûa TAï miNH
aêm nay, leã vinh danh thöïc haønh then cuûa toäc Taøy, Nuøng, Thaùi sinh soáng. rieâng ôû tænh Tuyeân
ngöôøi Taøy, Nuøng, Thaùi ôû Vieät Nam ñöôïc Quang, daân toäc Taøy coù soá daân ñoâng thöù hai sau
Ntænh Tuyeân Quang toå chöùc nhaèm ñuùng vaøo ngöôøi kinh, chieám gaâng 30% daân soá toaøn tænh. Daân
dòp leã hoäi trung thu. Coù leõ, sau hai naêm dòch Covid- toäc Taøy laø daân toäc baûn ñòa cö truù laâu ñôøi ôû Tuyeân
19 buøng phaùt, moïi sinh hoaït, saûn xuaát bò aûnh höôûng Quang, phaân boá chuû yeáu vaø taäp trung ôû caùc huyeän:
neân ñaây laø dòp maø ngöôøi daân Tuyeân Quang chaùy heát Na hang, laâm Bình, Chieâm hoaù, Sôn Döông. Caùc
mình cho caùc söï kieän vaên hoùa ñoäc ñaùo cuûa tænh nhaø. tænh vuøng taây Baéc, daân toäc Taøy khoâng nhieàu, chuû
khoâng chæ coù theá, ngöôøi daân trong nöôùc, khaùch quoác yeáu laø daân toäc Thaùi, nhöng hoï cuõng söû duïng then
teá dòp naøy ñoå veà xöù Tuyeân cuõng taêng ñoät bieán. Nghe gioáng nhö caùc daân toäc Taøy, Nuøng ôû caùc tænh vuøng
ñaâu, toaøn tænh coù gaàn ba traêm cô sôû löu truù du lòch, ñoâng Baéc. Söï giao thoa vaên hoùa giöõa caùc toäc ngöôøi
vôùi khoaûng ba nghìn phoøng maø cuõng khoâng ñuû cho naøy cuõng coù khôûi nguyeân cuûa noù. hoï söû duïng ñaøn
nhu caàu cuûa khaùch. Treân caùc tuyeán phoá, côø hoa rôïp tænh, ñieäu then trong moãi dòp hoäi heø, hoaëc trong nghi
trôøi, khieán ngöôøi ta deã daøng nhaän ra moät Tuyeân leã cuùng.
Quang ñang coù ñöôïc voùc daùng vaø hình haøi môùi. Caùi Nhieàu caâu chuyeän lieân quan ñeán then toâi ñaõ ñöôïc
voùc daùng aáy ñöôïc keát ñoïng töø nhöõng giaù tri lòch söû nghe ngöôøi giaø keå laïi. Tuy nhieân, caâu chuyeän veà
vaø giaù trò vaên hoùa truyeàn thoáng cuûa caùc toäc ngöôøi chaøng trai xieân Caân laïi mang ñeán cho toâi nhieàu cung
treân reûo ñaát naøy. baäc caûm xuùc. Chuyeän keå raèng: Ngaøy xöa coù moät
hoâm dieãn ra leã vinh danh thöïc haønh then cuûa chaøng trai 35 tuoåi chöa coù vôï teân laø xieân Caân (nghìn
ngöôøi Taøy, Nuøng, Thaùi ôû Vieät Nam ñöôïc toå chöùc taïi caân). Vì chöa tìm ñöôïc ngöôøi yeâu neân chaøng raát
Quaûng tröôøng Nguyeãn Taát Thaønh, tænh Tuyeân buoàn, luoân caûm thaáy leû loi, muoán laøm moät caây ñaøn
Quang vinh döï ñöôïc ñoùn caùc ñoàng chí laõnh ñaïo ñeå xua ñi noãi vaéng veû coâ ñôn. Caây ñaøn maø chaøng
Ñaûng, Nhaø nöôùc ñeán döï, ñaëc bieät laø coù söï hieän dieän ao öôùc phaûi laø loaïi ñaøn coù quaû baàu troøn laøm baàu ñaøn,
cuûa Chuû tòch nöôùc Nguyeãn xuaân Phuùc. Taïi ñaây, daây ñaøn phaûi laøm baèng sôïi tô con taèm. Ñeå thöïc hieän
Chuû tòch nöôùc ñaõ coù baøi phaùt bieåu quan troïng. Chuû mong öôùc, xieân Caân ñaõ kieân trì vaø tích cöïc lao ñoäng
tòch nöôùc ñaõ khaúng ñònh vai troø cuûa then trong doøng laøm ra caùc vaät lieäu töø nhöõng vieäc khôûi ñaàu: Tìm haït
chaûy vaên hoùa Vieät vaø coù söùc soáng maõnh lieät, baùm gioáng baàu troøn, troàng cho ñeán khi coù quaû, chôø ñeán
reã saâu chaët trong ñôøi soáng xaõ hoäi khoâng chæ cuûa khi quaû giaø, phôi khoâ ñeå laøm baàu. Tìm gioáng caây daâu
Tuyeân Quang maø coøn ôû möôøi tænh coù coäng ñoàng daân ñeå nuoâi taèm, öôm tô cho taèm nhaû keùn, quay tô laáy