Page 115 - Tạp chí Tân Trào số 20
P. 115
pheâ bình
Vaên 113
ngheäTuyeân Quang Giôùi thieäu
Vaán ñeà Trung TaâM Vaø ngoaïi Vi
MoäT caùi nHÌn soøng PHaÚng
(Thöû xeùt qua ba gioïng thô nöõ thuoäc ba vuøng mieàn khaùc nhau)
inrasara
öï chia ranh voâ hình giöõa trung ñoäc laäp, maø cöù tö duy theo moâ thöùc ñònh ñaêng caùc saùng taùc leân maïng toaøn caàu hay
taâm vaø ngoaïi vi toàn taïi ôû nhieàu saün, thì hieám khi baät ra söï khai phaù mang blog caù nhaân. Traø Vigia, Jalau anök, hai
sphöông dieän, lónh vöïc trong ñoù coù tính saùng taïo lôùn. Vaø cuoái cuøng, nguyeân taäp thô cuûa Tueä nguyeân (Nhöõng giaác mô
vaên hoïc: giöõa trung taâm vaên hoùa lôùn vaø nhaân thöù naêm, vaán ñeà taøi naêng vaø söï ñam ña chieàu) laãn cuûa Ñoàng Chuoâng Töû (Muøi
tænh leû, nam/nöõ, daân toäc thieåu soá/daân toäc meâ ngheà nghieäp. thôm cuûa im laëng) ñeàu loït vaøo chung khaûo
ña soá. Ñoù laø söï phaân ranh giaû taïo vaø phaûn nhìn toaøn caûnh, vaên hoïc daân toäc thieåu giaûi thöôûng thô baùch Vieät naêm 2009, laø
tieán boä. Thöïc teá vaøi chuïc naêm qua, khoâng soá Vieät nam 20 naêm qua ñaõ coù nhöõng tín hieäu saùng suûa.
ít taùc giaû voâ danh töø tænh leû xuaát hieän löøng böôùc chuyeån roõ reät, caû ôû töï thaân laãn nhìn nhìn qua maûng vaên xuoâi, deã nhaän thaáy
löõng treân vaên ñaøn, vaø ñaõ taïo ñöôïc tieáng nhaän töø phía coâng chuùng. coù vaøi bieán chuyeån tích cöïc vôùi taùc phaåm
noùi ñaày söùc naëng, ôû ñoù khoâng ít taùc giaû Veà thô, caùc taùc giaû theá heä tröôùc vaãn daøi hôi nhö Ñaøn trôøi cuûa Cao Duy sôn, taäp
xuaát phaùt ñieåm laø noâng daân, boä ñoäi, caây vieát ñeàu ñaën, vaãn cho ra ñôøi taùc phaåm truyeän ngaén cuûa nieâ Thanh Mai hay buøi
buùt töø mieàn saâu vuøng xa. Caû nhaø vaên nhaø
ngaøy caøng chín hôn. Loø ngaân suûn, y nhö Lan. Chaêm coù Traø Vigia vôùi taäp
thô daân toäc thieåu soá Vieät nam, hoï vaãn coù ,
nhöõng ñoùng goùp tieáng noùi ñoäc ñaùo treân phöông, Mai Lieãu, Döông Thuaán… höõu truyeän Chaêm h ri ñoäc ñaùo. naêm 2008, taäp
vaên ñaøn caû nöôùc. Tieán töø vaên xuoâi chuyeån sang thô, naêm truyeän ngaén Ngoâi nhaø xöa beân suoái cuûa
2008 cuõng kòp cho ra ñôøi moät taäp thô ñaëc Cao Duy sôn ñoaït giaûi thöôûng hoäi nhaø
Daãu sao chöa nhieàu taùc giaû daân toäc
thieåu soá Vieät nam thaät saùng giaù. Vaøi saéc. Theá heä chuyeån tieáp coù Loø Cao nhum, vaên Vieät nam, sau ñoù - Ñoâng nam aÙ, taïo
nguyeân nhaân chính: nhaø vaên daân toäc thieåu Döông Khaâu Luoâng, ngoïc Minh… Theá heä moät daáu aán ñaùng keå. söï kieän naøy coøn ghi
soá ít tieáp caän vôùi caùi môùi, ña phaàn vaãn vieát môùi, beân caïnh buøi Tuyeát Mai ôû mieàn baéc, nhaän söï ñaùnh giaù tích cöïc cuûa ñoäc giaû caû
theo loái cuõ, thieáu söï duõng caûm caàn thieát hoaøng Thanh höông ôû Taây nguyeân laø nöôùc veà saùng taùc cuûa caùc taùc giaû daân toäc
ñeà caäp toaøn dieän ñeán caùc vaán ñeà troïng haøng loaït taùc giaû Chaêm xuaát hieän qua thieåu soá.
yeáu ñuïng ñeán thaân phaän coäng ñoàng. Tuyeån taäp Tagalau, ñaõ hình thaønh gioïng rieâng lyù luaän - pheâ bình, inrasara sau
Chuùng ta chöa thaät söï daán thaân vaøo coäng ñieäu rieâng, ñoäc ñaùo. Ñaây laø caùc khuoân maët Chöa ñuû coâ ñôn cho saùng taïo (2006) laø
ñoàng ñeå coù theå hieåu cuoäc soáng thöïc cuûa hoaøn toaøn môùi, mang caûm thöùc môùi, coù loái Song thoaïi vôùi caùi môùi (2008), roài naêm 2014
daân toäc, ñoâi khi coøn khaù quan caùch. nhaø vieát raát khaùc vaø khaùc caû caùch xuaát hieän: cho ra ñôøi lieân tieáp ba cuoán lyù luaän, pheâ
vaên daân toäc thieåu soá chöa bieát/daùm tö duy hoï khoâng choïn caùch in truyeàn thoáng maø bình: Thô Vieät, haønh trình chuyeån höôùng say,