Page 120 - Tạp chí Tân Trào số 20
P. 120
M öøngxuaân tö lieäu
118 Quyù Maõo thö giaõn Soá 20+21 thaùng 1+2 naêm 2023
Giai thoaïi veà chæ coù ngöôøi cha ñang ngoài nghe coâ con
gaùi muø cuûa mình chôi döông caàm. ngöôøi
baûn SOnatE cha ñau khoå baûo beethoven raèng con gaùi
SOnatE (sonate) laø moät theå loaïi mình chæ coù moät öôùc mô duy nhaát suoát
aâm nhaïc coå ñieån vieát cho moät hay hai aÙnh tRaÊng cuoäc ñôøi laø ñöôïc ngaém nhìn aùnh traêng treân
nhaïc cuï bieåu dieãn. baûn so-nat vieát cho doøng Danube, nhöng oâng chaúng bao giôø
ñaøn döông caàm soá 14 cuûa nhaø soaïn nhaïc cuûa bEEthOVEn coù theå ñem ñeán cho con nieàm haïnh phuùc
thieân taøi beethoven ñöôïc goïi laø baûn so- giaûn dò aáy.
nat aÙnh traêng. Ñoù laø nhöõng caûm xuùc traøn Xuùc ñoäng tröôùc tình caûm cuûa ngöôøi cha
ngaäp trong tim, nhöõng ñieàu thoâi thuùc böùc VaÊn Taân (St & Bieân soaïn) daønh cho con gaùi vaø ngaïc nhieân tröôùc
baùch muoán baät ra khoûi loàng ngöïc. Khoâng tieáng döông caàm thaùnh thoùt cuûa ngöôøi
theå giöõ laïi theâm vì ñaõ quaù traøn ñaày, ñeå roài beethoven xaáu trai nhöng mang moät traùi thieáu nöõ muø, beethoven ngoài vaøo caây ñaøn
cuoái cuøng baät ra, löu laïi hình haøi treân tim ngheä só ña tình. oâng ñem loøng yeâu say vaø baét ñaàu chôi. nhöõng noát nhaïc vang leân
nhöõng khuoâng nhaïc vaø phím ñaøn, ñeå coù ñaém coâ hoïc troø 17 tuoåi cuûa mình laø nöõ baù ngaãu höùng, aøo aït daâng theo caûm xuùc
theå keå laïi, khoâng caàn lôøi ca, veà caû moät töôùc giulietta guicciardi. Coâ thieáu nöõ maõnh lieät cuûa nhaø soaïn nhaïc thieân taøi, luùc
cuoäc ñôøi. Ñeå coù theå keå laïi veà aùnh traêng, döôøng nhö cuõng bieát ñöôïc ñieàu ñoù nhöng nheï nhaøng hieàn dòu nhö aùnh traêng, luùc laïi
veà maøn ñeâm, veà soùng treân doøng soâng, veà chæ im laëng khieán beethoven caøng theâm maïnh meõ meânh mang nhö soùng soâng
nhöõng ñoâi tình nhaân beân bôø soâng, veà hy voïng. Danube. Döôøng nhö khoâng coøn cuoäc
nhöõng xuùc caûm trong traùi tim vaø muoân vaøn Theá nhöng, tình caûm aáy cuûa soáng vaát vaû vôùi nhöõng lo toan thöôøng
ñieàu kyø dieäu khaùc nöõa trong cuoäc soáng... beethoven ñaõ bò cöï tuyeät khi oâng ngoû lôøi nhaät, khoâng coøn nhöõng maûnh ñôøi ñau
Ñoù chính laø ñieàu kì dieäu cuûa aâm nhaïc vôùi giulietta döôùi voøm hoa nhaø naøng vaøo khoå, nhöõng bi thöông tuyeät voïng maø chæ
coå ñieån maø ngöôøi ta vaãn hay goïi laø aâm moät buoåi toái sau khi daïy xong. Tuyeät voïng coøn moät theá giôùi huyeàn aûo, lung linh nhö
nhaïc haøn laâm. neáu nhö aâm nhaïc hieän ñaïi vaø ñau ñôùn, ñeâm hoâm ñoù beethoven ñaõ coå tích. Tieáng nhaïc ngaân leân trong aùnh
ña phaàn chæ moâ taû ñöôïc moät vaøi cung baäc lang thang voâ ñònh trong thaønh Vien roài traêng, thaám ñaãm trong aùnh traêng, daït daøo
caûm xuùc, laïi coøn caàn lôøi haùt ñeå theå hieän yù ñöùng coâ ñoäc treân caây caàu baéc qua doøng trong aùnh traêng, ñoïng laïi töøng gioït caûm
töù ra, thì aâm nhaïc coå ñieån laø caû moät caâu Danube xanh xinh ñeïp. Ñoù laø moät ñeâm xuùc ñaày khaùt voïng böùt ra khoûi lôøi nguyeàn
chuyeän daøi oanh lieät, moät ngoân ngöõ khoâng traêng raát saùng, beetthoven nhö söïc tænh cuûa soá phaän.
caàn ñeán lôøi, moät söï trau chuoát ñaày coâng khi ñaém mình trong moät khoâng gian tónh ban ñaàu, noù chæ laø baûn so-nat vieát
phu vaø myõ leä… laëng ngaäp traøn aùnh traêng vôùi nöôùc soâng cho ñaøn döông caàm soá 14 ôû cung Ñoâ
Xung quanh baûn so-nat naøy coù khaù Danube laáp laùnh huyeàn aûo. thaêng thöù. sau khi beethoven qua ñôøi
nhieàu nhöõng giai thoaïi thuù vò. Moät trong Thaønh Vien ñaõ chìm saâu vaøo giaác nguû, vaøi naêm, nhaø thô vaø cuõng laø nhaø pheâ
nhöõng giai thoaïi coøn löu truyeàn maõi ñeán chæ coøn ngöôøi nhaïc só ñau ñaùu moät maûnh bình aâm nhaïc Ñöùc Ludwig rellstab ñaõ
ngaøy nay. Ñoù laø, naêm 1801 khi beethoven tình ñôn phöông ñang ñöùng coâ ñoäc giöõa so saùnh nhöõng giai ñieäu möôït maø trong
ñang soáng ôû kinh ñoâ aâm nhaïc theá giôùi laø ñaát trôøi thaám ñaãm aùnh traêng. Ñaâu ñaây chöông ñaàu cuûa taùc phaåm vôùi aùnh traêng
thaønh Vien - Thuû ñoâ nöôùc aÙo. Ñeå trang tieáng döông caàm vang leân xa vaéng, tieáng treân hoà Lucerne. Töø ñoù baûn nhaïc naøy
traûi khoù khaên trong cuoäc soáng thöôøng ñaøn nhö huùt hoàn daãn böôùc chaân ñöôïc moïi ngöôøi bieát ñeán vôùi döôùi caùi teân
ngaøy, ngoaøi vieäc saùng taùc, beethoven coøn beethoven ñi moät caùch voâ thöùc ñeán moät "so-nat aÙnh traêng".
daïy nhaïc cho con gaùi caùc nhaø quyù toäc. ngoâi nhaø trong khu lao ñoäng ngheøo. Ôû ñoù V.T