Page 120 - Tạp chí Tân Trào số 20
P. 120

M    öøngxuaân                             tö lieäu

                    118         Quyù Maõo                               thö giaõn                                  Soá 20+21 thaùng 1+2 naêm 2023













                                                                   Giai thoaïi veà                        chæ coù ngöôøi cha ñang ngoài nghe coâ con
                                                                                                          gaùi muø cuûa mình chôi döông caàm. ngöôøi
                                                                baûn SOnatE                               cha ñau khoå baûo beethoven raèng con gaùi

                      SOnatE (sonate) laø moät theå loaïi                                                 mình chæ coù moät öôùc mô duy nhaát suoát
                      aâm nhaïc coå ñieån vieát cho moät hay hai            aÙnh tRaÊng                   cuoäc ñôøi laø ñöôïc ngaém nhìn aùnh traêng treân

                      nhaïc cuï bieåu dieãn. baûn so-nat vieát cho                                        doøng Danube, nhöng oâng chaúng bao giôø
                      ñaøn döông caàm soá 14 cuûa nhaø soaïn nhaïc  cuûa bEEthOVEn                        coù theå ñem ñeán cho con nieàm haïnh phuùc
                      thieân taøi beethoven ñöôïc goïi laø baûn so-                                       giaûn dò aáy.
                      nat aÙnh traêng. Ñoù laø nhöõng caûm xuùc traøn                                        Xuùc ñoäng tröôùc tình caûm cuûa ngöôøi cha
                      ngaäp trong tim, nhöõng ñieàu thoâi thuùc böùc   VaÊn Taân (St & Bieân soaïn)       daønh cho con gaùi vaø ngaïc nhieân tröôùc
                      baùch muoán baät ra khoûi loàng ngöïc. Khoâng                                       tieáng döông caàm thaùnh thoùt cuûa ngöôøi
                      theå giöõ laïi theâm vì ñaõ quaù traøn ñaày, ñeå roài  beethoven xaáu trai nhöng mang moät traùi  thieáu nöõ muø, beethoven ngoài vaøo caây ñaøn
                      cuoái  cuøng  baät  ra,  löu  laïi  hình  haøi  treân  tim ngheä só ña tình. oâng ñem loøng yeâu say  vaø baét ñaàu chôi. nhöõng noát nhaïc vang leân
                      nhöõng khuoâng nhaïc vaø phím ñaøn, ñeå coù  ñaém coâ hoïc troø 17 tuoåi cuûa mình laø nöõ baù  ngaãu  höùng,  aøo  aït  daâng  theo  caûm  xuùc
                      theå keå laïi, khoâng caàn lôøi ca, veà caû moät  töôùc  giulietta  guicciardi.  Coâ  thieáu  nöõ  maõnh lieät cuûa nhaø soaïn nhaïc thieân taøi, luùc
                      cuoäc ñôøi. Ñeå coù theå keå laïi veà aùnh traêng,  döôøng nhö cuõng bieát ñöôïc ñieàu ñoù nhöng  nheï nhaøng hieàn dòu nhö aùnh traêng, luùc laïi
                      veà maøn ñeâm, veà soùng treân doøng soâng, veà  chæ im laëng khieán beethoven caøng theâm  maïnh  meõ  meânh  mang  nhö  soùng  soâng
                      nhöõng  ñoâi  tình  nhaân  beân  bôø  soâng,  veà  hy voïng.                        Danube.  Döôøng  nhö  khoâng  coøn  cuoäc

                      nhöõng xuùc caûm trong traùi tim vaø muoân vaøn  Theá  nhöng,  tình  caûm  aáy  cuûa  soáng  vaát  vaû  vôùi  nhöõng  lo  toan  thöôøng
                      ñieàu kyø dieäu khaùc nöõa trong cuoäc soáng...  beethoven ñaõ bò cöï tuyeät khi oâng ngoû lôøi  nhaät,  khoâng  coøn  nhöõng  maûnh  ñôøi  ñau
                         Ñoù chính laø ñieàu kì dieäu cuûa aâm nhaïc  vôùi giulietta döôùi voøm hoa nhaø naøng vaøo  khoå, nhöõng bi thöông tuyeät voïng maø chæ
                      coå ñieån maø ngöôøi ta vaãn hay goïi laø aâm  moät buoåi toái sau khi daïy xong. Tuyeät voïng  coøn moät theá giôùi huyeàn aûo, lung linh nhö
                      nhaïc haøn laâm. neáu nhö aâm nhaïc hieän ñaïi  vaø ñau ñôùn, ñeâm hoâm ñoù beethoven ñaõ  coå tích. Tieáng nhaïc ngaân leân trong aùnh
                      ña phaàn chæ moâ taû ñöôïc moät vaøi cung baäc  lang thang voâ ñònh trong thaønh Vien roài  traêng, thaám ñaãm trong aùnh traêng, daït daøo
                      caûm xuùc, laïi coøn caàn lôøi haùt ñeå theå hieän yù  ñöùng coâ ñoäc treân caây caàu baéc qua doøng  trong aùnh traêng, ñoïng laïi töøng gioït caûm
                      töù ra, thì aâm nhaïc coå ñieån laø caû moät caâu  Danube xanh xinh ñeïp. Ñoù laø moät ñeâm  xuùc ñaày khaùt voïng böùt ra khoûi lôøi nguyeàn

                      chuyeän daøi oanh lieät, moät ngoân ngöõ khoâng  traêng raát saùng, beetthoven nhö söïc tænh  cuûa soá phaän.
                      caàn ñeán lôøi, moät söï trau chuoát ñaày coâng  khi ñaém mình trong moät khoâng gian tónh  ban ñaàu, noù chæ laø baûn so-nat vieát
                      phu vaø myõ leä…                          laëng ngaäp traøn aùnh traêng vôùi nöôùc soâng  cho ñaøn döông caàm soá 14 ôû cung Ñoâ
                         Xung quanh baûn so-nat naøy coù khaù   Danube laáp laùnh huyeàn aûo.             thaêng thöù. sau khi beethoven qua ñôøi
                      nhieàu nhöõng giai thoaïi thuù vò. Moät trong  Thaønh Vien ñaõ chìm saâu vaøo giaác nguû,  vaøi naêm, nhaø thô vaø cuõng laø nhaø pheâ
                      nhöõng giai thoaïi coøn löu truyeàn maõi ñeán  chæ coøn ngöôøi nhaïc só ñau ñaùu moät maûnh  bình aâm nhaïc Ñöùc Ludwig rellstab ñaõ
                      ngaøy nay. Ñoù laø, naêm 1801 khi beethoven  tình ñôn phöông ñang ñöùng coâ ñoäc giöõa  so saùnh nhöõng giai ñieäu möôït maø trong
                      ñang soáng ôû kinh ñoâ aâm nhaïc theá giôùi laø  ñaát trôøi thaám ñaãm aùnh traêng. Ñaâu ñaây  chöông ñaàu cuûa taùc phaåm vôùi aùnh traêng
                      thaønh Vien - Thuû ñoâ nöôùc aÙo. Ñeå trang  tieáng döông caàm vang leân xa vaéng, tieáng  treân hoà Lucerne. Töø ñoù baûn nhaïc naøy
                      traûi  khoù  khaên  trong  cuoäc  soáng  thöôøng  ñaøn  nhö  huùt  hoàn  daãn  böôùc  chaân  ñöôïc moïi ngöôøi bieát ñeán vôùi döôùi caùi teân

                      ngaøy, ngoaøi vieäc saùng taùc, beethoven coøn  beethoven ñi moät caùch voâ thöùc ñeán moät  "so-nat aÙnh traêng".
                      daïy nhaïc cho con gaùi caùc nhaø quyù toäc.  ngoâi nhaø trong khu lao ñoäng ngheøo. Ôû ñoù                             V.T
   115   116   117   118   119   120   121   122   123   124   125