Page 59 - Văn nghệ Tuyên Quang số 37
P. 59

Vaên                                                                                                                  57
              ngheäTuyeân Quang









         môùi  coâ  taëng”; Khuùc IX coù teân “Treân  ñænh  An  Tieâm  queâ  Leâ Tuaán Loäc sinh ra vaø lôùn leân ôû Thanh Hoùa nhöng Tuyeân

         Thanh”; Khuùc X coù teân “Hoa lau maøu bieân cöông”; Khuùc XI  Quang coøn laø maûnh ñaát oâng coù thôøi gian daøi soáng vaø laøm
         coù teân “Em ôi ñöøng laø traêng”; Khuùc XII coù teân “Haùt ôû Taân  vieäc vôùi cöông vò Giaùm ñoác Xí nghieäp Thieác Baéc Luõng, thò

         Traøo”; Khuùc XIII coù teân “Con gaùi soâng Lam”; Khuùc XIV coù  traán Sôn Döông. OÂng laø moät kyõ sö moû, sau naøy laø Tieán syõ
         teân “Khuùc haùt töø Phan Xi Paêng”.                         kinh teá moû.

           Ngöôøi ñoïc coù theå gaëp trong tröôøng ca nhieàu ñòa danh,   Coù leõ vì vaäy, Tuyeân Quang ñoái vôùi Leâ Tuaán Loäc laø moät
         vuøng ñaát thaân thöông cuûa ñaát nöôùc; Truyeàn thoáng lòch söû,  “baàu trôøi kyù öùc”. OÂng luoân hoang hoaûi cuøng caûm xuùc: “Nghe

         vaên hoùa, tín ngöôõng cuûa nhieàu vuøng ñaát cuõng nhö coäng  ñaâu ñaây moät tieáng ñaøn xöa/Tieáng loùc coùc ñöôøng xa ngöïa
         ñoàng daân cö; Coù theå noùi queâ höông, ñaát nöôùc laø “maïch chuû”  hí/Maøu thoå caåm löa thöa quaù nhæ/Luùa non trong phoá thanh

         cuûa caûm xuùc thô Leâ Tuaán Loäc trong “Haùt töø Phan Xi Paêng”.   bình”. Baøi naøy nhaø thô Leâ Tuaán Loäc vieát töø thaùng 4/1994,

           PGS. TS. Nguyeãn Ngoïc Thieän ñaùnh giaù: “Moãi khuùc ñoaïn  thôøi oâng ñang coâng taùc ôû Sôn Döông.
         ñöôïc môû ñaàu baèng moät baøi thô ñöôïc phoå nhaïc, cho thaáy          ...

         duïng yù cuûa taùc giaû; Haùt töø Phan Xi Paêng laø moät baûn hôïp      Toâi yeâu baûn anh huøng ca naêm xöa
         xöôùng nhieàu beø, nhieàu gioïng nhö moät vó thanh vang voïng,          Toâi yeâu maøn ñeâm thaùp viba röïc rôõ

         ngaân nga trong mieàn ñoàng caûm, tri aân; ñoàng thôøi chöùa ñöïng
                                                                                 Ñöôøng veà chieán khu xe bon bon trong gioù
         nhöõng thoâng ñieäp veà töông lai xaùn laïn cuûa mieàn nuùi phía        Trôøi Tuyeân raát treû

         Baéc, cuûa baø con caùc daân toäc anh em sinh soáng treân maûnh

         ñaát naøy”.                                                             Raát xöa thaønh.
                                                                                                    (Moät neùt thaønh Tuyeân)
           Trong 14 khuùc cuûa hôïp tuyeån thô naøy, Tuyeân Quang
                                                                         Trong Khuùc I ngoaøi “Moät neùt thaønh Tuyeân” - vôùi tö caùch
         vaø Taân Traøo ñöôïc Leâ Tuaán Loäc “ñònh danh” cho hai khuùc,
                                                                      laø moät baøi rieâng, cuøng teân, coøn coù nhöõng “neùt thaønh Tuyeân”
         vaø ñöôïc taùc giaû trieån khai ngay ñaàu tieân. Chaéc chaén coù lyù
                                                                      khaùc qua 11 baøi thô khaùc: “Nhöõng taám maønh truùc haùt”,
         do rieâng.
                                                                      “Hoaøng hoân treân ñoàng coû”, “Lôøi ru trong ñeâm”, “Ngöôøi gieo
           Khuùc I coù teân “Moät neùt thaønh Tuyeân” (laáy teân baøi thô “Moät

         neùt thaønh Tuyeân” xeáp ôû vò trí ñaàu tieân) vaø goàm 21 baøi. Rieâng  haït”, “Möa xuaân”, “Trôû laïi tuoåi hoïc troø”, “Taûn maïn ñeâm
                                                                      röøng”, “Tuoåi naêm möôi”, “Muøa xuaân soâng Loâ”, “Chieàu xuaân
         baøi “Moät neùt thaønh Tuyeân” coù 30 caâu. Thaønh Tuyeân, nôi caát
                                                                      maøu chaøm”, “Ngöôøi vaùc caøy treân phoá”... ñöôïc oâng vieát
         daáu moät phaàn lòch söû döïng nöôùc, töø cuoái theá kyû XVI, thôøi
                                                                      quaõng nhöõng naêm ñaàu 90 cuûa theá kyû tröôùc treân maûnh ñaát
         chieán tranh Leâ - Maïc. Naêm 1991, Thaønh Tuyeân Quang (hay
                                                                      Tuyeân Quang.
         coøn goïi laø Thaønh nhaø Maïc) ñöôïc Nhaø nöôùc coâng nhaän laø di
                                                                                 ...
         tích lòch söû vaên hoùa quoác gia. Noùi ñeán Tuyeân Quang, ngöôøi

         daân nöôùc Vieät nhôù ngay ñeán “Thuû ñoâ Khaùng chieán” vôùi ñòa       Ngoån ngang nuùi, ngoån ngang ñoài
                                                                                 Phuùt giaây vôùi baïn, ñaát trôøi bung bieâng
         danh lòch söû noåi tieáng Taân Traøo (huyeän Sôn Döông).
   54   55   56   57   58   59   60   61   62   63   64