Page 63 - Văn nghệ Tuyên Quang số 37
P. 63
Vaên 61
ngheäTuyeân Quang
Kinh Döông Vöông ñem loøng yeâu meán vaø laáy con gaùi cuûa töø ñænh nuùi thuoäc daõy Hoaøng Lieân Sôn - ñöôïc meänh danh
Long Vöông laøm vôï roài sinh ra Suøng Laõm, töùc Laïc Long laø “Noùc nhaø Ñoâng Döông”. Töø “noùc nhaø”, oâng haùt “khuùc haùt”
Quaân, Thuûy toå cuûa boä toäc Laïc Vieät. Veà sau daân gian toân veà non soâng ñaát nöôùc Vieät Nam. Neáu nhö non soâng ñaát
ngöôøi Meï cuûa Laïc Long Quaân laø Maãu Thoaûi (töùc Meï Nöôùc). nöôùc trong “Haùt töø Phan Xi Paêng” laø moät baûn sonate veà
Theo nhieàu taøi lieäu ghi laïi thì doïc löu vöïc soâng hieän coøn caû queâ höông Vieät Nam thì “Moät neùt thaønh Tuyeân” laø moät
moät heä thoáng ban thôø Maãu trong caùc ñeàn, chuøa töø Vieät Trì, chöông cuûa baûn sonate ñoù. Hôn theá, nhöõng baøi thô laáy caûm
ñoan Huøng, Thanh Ba, Haï Hoøa (caùc huyeän cuûa Phuù höùng töø Tuyeân Quang ôû caùc khuùc khaùc laø nhöõng tieát taáu
Thoï),… cho ñeán Tuyeân Quang. laøm toân theâm veû ñeïp ña saéc maøu trong taùc phaåm cuûa Leâ
Deã hieåu vì sao, doøng Loâ xuaát hieän nhieàu trong “Haùt töø Tuaán Loäc.
Phan Xi Paêng” cuûa Leâ Tuaán Loäc vöøa thöïc vöøa aûo, vöøa
“Toâi ñaõ coù 18 taäp thô tính ñeán naêm 2019 thì coù ñeán 11
taâm linh.
taäp lieân quan nhieàu ñeán mieàn nuùi vaø daân toäc. Heä thoáng laïi
ñeà taøi daân toäc cuõng khaù ñaëc saéc trong “Haùt töø Phan Xi môùi thaáy, mieàn nuùi ñaõ gaén vôùi mình troïn ñôøi. Vaø vieäc ra
Paêng”, vaø ta coù theå caûm nhaän, raèng trong caùc taäp thô ñaõ
maét moät tuyeån taäp veà chuû ñeà gaén vôùi ñôøi toâi laø ñuùng dòp
xuaát baûn veà chuû ñeà mieàn nuùi vaø daân toäc - cuûa caùc nhaø thô roài”. “Trong ñôøi laøm thô cuûa toâi, toâi ñaõ saùng taùc raát nhieàu
ñöông ñaïi töø 54 daân toäc anh em, soáng treân queâ höông thaân veà maûng thô mieàn nuùi vaø daân toäc. Caùi taïng cuûa toâi laø vieát
yeâu cuûa chuùng ta. “Chieàu aáy treân ñöôøng ñi tìm quaëng/Döøng veà röøng nuùi vaø daân toäc thieåu soá ñaáy thoâi. Coù lyù do, vì toâi
chaân nghæ laïi baûn Dao Tieàn/Löng ñoài söông xuoáng baäp buøng laø kyõ sö moû, ñôøi toâi gaén vôùi nuùi röøng vaø nhöõng vuøng daân
löûa/Röôïu cheù, maêng röøng say laâng laâng” (ÔÛ baûn ngöôøi Dao).
toäc ngheøo khoù”. Nhaø thô Leâ Tuaán Loäc chia seû.
Baøi naøy Leâ Tuaán Loäc saùng taùc naêm 1995, ôû baûn Coác
Leâ Tuaán Loäc ñaõ kieân trì “con ñöôøng” thô cuûa rieâng mình
(Tuyeân Quang). Baø con caùc daân toäc ôû Tuyeân Quang ñaõ
laø baéc nhòp caàu caûm xuùc töø thaân phaän, ñeán cuoäc ñôøi. “Haùt
ñuøm boïc nhaø thô trong nhöõng naêm thaùng oâng coâng taùc ôû
ñaây. “Noùi cho soøng phaúng, chöa coù taäp thô naøo coù tính töø Phan Xi Paêng”, laø lôøi haùt veà thieân nhieân huøng vó vaø töôi
chuyeân ñeà noåi baät, daønh rieâng cho ñeà taøi daân toäc vaø mieàn ñeïp, veà lòch söû quaät cöôøng cuûa daân toäc. ñoù coøn laø lôøi haùt
nuùi phong phuù nhö taäp “Haùt töø Phan Xi Paêng” cuûa nhaø thô veà tình ñoaøn keát giöõa caùc daân toäc anh em, lôøi haùt veà söùc
Leâ Tuaán Loäc” - oâng xaùc quyeát. maïnh noäi sinh cuûa ñaát nöôùc.
Haùt töø Phan Xi Paêng laø moät taäp thô tuyeån laáy caûm höùng n.Ñ.h
