Page 16 - Văn nghệ Tuyên Quang số 39
P. 16
14 Soá 39 (thaùng 8 naêm 2024)
Ñôøi
ngöôøi
maáy
neûo
aøng naèm goïn treân beán Hang Mang, phía höõu ngaïn
soâng Loâ. Laøng chæ möôi noùc nhaø, toaøn ngöôøi Ninh
LBình leân khai hoang töø nhöõng naêm moät chín saùu möôi
hai cuûa theá kæ tröôùc. Hoï ñi theo khaåu hieäu: “Chieán só khai Buùt kyù cuûa taï Baù höông
hoang, phaùt trieån kinh teá, vaên hoùa mieàn nuùi”. Möôi noùc nhaø
aáy chieám troïn moät vuøng ñaát roäng lôùn, truø phuù, do phuø sa soâng
Loâ moãi naêm laïi ñöôïc boài ñaép töø nhöõng traän luõ luït. Nhöõng ngaøy naøy, cuõng vì baát ñaéc dó caû thoâi. Nhöõng naêm coøn ngöôøi Phaùp
ñaàu ñaët chaân veà vuøng ñaát nôi beán gheành naøy, moïi thöù coøn ñoâ hoä, ñoái maët vôùi söï ñoùi khaùt, cheát choùc dieãn ra haøng ngaøy
hoang vu laém. Caây coái raäm raïp, röøng chæ ngaèn ngaët moät maøu ôû caùc laøng queâ vuøng chieâm truõng, caùc cuï aáy ñaønh mang theo
xanh nhöùc maét. Con ñöôøng moøn heo huùt, nhoû nhö sôïi chæ con caùi, gia ñình leân Tuyeân Quang vaø choïn choã ñaát heo huùt
maønh, len loûi trong nhöõng khu röøng. Nöùa ngoä voøi voïi, ñaâm nôi beán gheành maø gaây döïng saûn nghieäp.
ngoïn nhoïn hoaét leân trôøi. Khoâng bieát con ñöôøng aáy coù töø khi Do Tuyeân Quang vaø Ninh Bình laø hai tænh keát nghóa, neân
naøo. Goïi laø ñöôøng, nhöng noù khoâng thöïc söï roõ raøng, nhieàu caùc cuoäc di daân sau naøy dieãn ra vôùi quy moâ lôùn. Thôøi ñieåm
ñoaïn caây röøng moïc laáp loái ñi. Nghe ñaâu, ñöôøng aáy tröôùc ñaây baét ñaàu vaøo naêm moät chín saùu möôi moát. Moät soá gia ñình coù
ñöôïc hình thaønh bôûi nhöõng baøn chaân cuûa caùnh luïc laâm ôû nhieäm vuï ñi tieàn traïm, roài caùc toaùn gia ñình khaùc cuõng luïc tuïc
nhöõng laøng khaùc, phía thöôïng nguoàn soâng Loâ. Hoï thænh keùo nhau leân. Cuoäc di daân ñi khai hoang treân caùc vuøng ñaát
thoaûng coù dòp ñi qua saên baét thuù röøng, hoaëc ñoán goã, ñoùng beø môùi thôøi ñieåm aáy keùo daøi maõi ñeán naêm moät chín saùu möôi tö
xuoâi soâng Loâ, mang veà tænh baùn cho ngöôøi thò xaõ. Daân baûn môùi döøng laïi. Tuy nhieân, sau ñoù vaãn coù nhöõng toaùn gia ñình
ñòa daïo aáy chæ coù ba noùc nhaø cuûa caùc cuï Taøi Ñaéc, cuï Tuyeát leân khai hoang, nhöng cuõng chæ nhoû leû, khoâng raàm roä nhö
Hoà, cuï Haûi vaø cuï Tí Ngoï ôû vuøng Haø Taây, Nam Ñònh, Thaùi Bình nhöõng naêm ñaàu thaäp kæ saùu möôi cuûa theá kæ tröôùc. Trong soá
leân. Thaáy ngöôøi giaø trong laøng sau naøy keå laïi raèng, gia ñình hoä gia ñình leân beán Hang Mang thôøi ñieåm ñoù ñeàu laø daân töø
caùc cuï ñaët chaân leân ñaát naøy töø nhöõng naêm boán möôi cuûa theá caùc laøng queâ thuoäc xaõ Ninh Phong, Ninh An (huyeän Hoa Lö).
kæ tröôùc. Caùc cuï daét díu nhau ñeán theûo ñaát “khæ ho, coø gaùy” Hoï löïa choïn vuøng naøy khaån hoang ñaát ñai, hình thaønh neân
