Page 21 - Văn nghệ Tuyên Quang số 39
P. 21
Vaên 19
ngheäTuyeân Quang
caû maét, tìm ñöôøng laån troán. Ñoåi laïi, caùc oâng chæ cöôøi cöôøi, ngöôøi daân trong vuøng. Naøo laø caùi coái xay ngoâ, xay ñaäu, ñeán
nom coù veû bao dung laém, chæ ñoâi laàn maéng yeâu luõ treû: caùi coái giaõ gaïo, caùi truïc laên baèng ñaù ñeå quaïn luùa. Baây giôø
- Cha tieân nhaân boá chuùng maøy. OÂng maø maùch boá meï thì thì boïn treû khoâng hình dung ra caùi vaät duïng ñoù, vì noù quaù
chuùng maøy no ñoøn. xa thôøi hieän ñaïi, khi moïi thöù ñeàu ñöôïc töï ñoäng hoùa baèng
Caùi caâu “cha tieân nhaân” döôøng nhö laø caâu cöûa mieäng cuûa maùy moùc.
ngöôøi beà treân chöûi ñaùm con nít trong laøng. Chaû ai töùc giaän Nhöng ngaøy xöa, thôøi chöa coù ñieän, khoa hoïc chöa phaùt
vì caâu aáy, nghe laâu thaønh quen, ñoâi khi khoâng thaáy ngöôøi trieån neân moïi thöù ñeàu ñöôïc laøm thuû coâng. Theá neân, caùi coái
giaø chöûi yeâu nhö vaäy, ñaâm ra nhôù. Ngoân ngöõ cöù moäc maïc ñaù giaõ gaïo, xay ngoâ, caùi truïc laên quaïn luùa laïi laø nhöõng vaät
theá maø chöùa ñöïng bao nhieâu tình yeâu thöông maø ngöôøi giaø duïng khoâng theå thieáu ñi trong moãi neáp nhaø. Caây luùa sinh
daønh cho caùc theá heä con treû. Ñoâi khi noù laïi trôû thaønh doøng nôû treân ñoàng laøng laøm cho ngöôøi noâng daân quaù nhieàu gian
nöôùc maùt, töôùi leân taâm hoàn cuûa ñaùm treû, töø ñoù nuoâi döôõng, nan, nhöng khi thu nhöõng gaùnh luùa veà, ngöôøi ta laïi maát
chôû che, ñuøm boïc cho lôùp ngöôøi sau lôùn leân thaønh ngöôøi nhieàu coâng söùc ñeå taùch haït ra töø boâng. Hoài ñoù, vaøo moãi vuï
löông thieän. thu hoaïch, töøng ñoaøn xe traâu yø aïch chôû luùa veà saân kho Hôïp
Maõi sau naøy vaãn khoâng ai bieát chính xaùc cha ñeû cuûa taùc xaõ. Moät caùi saân roäng, laùt gaïch ñoû au, cöù kìn kìn nhöõng
nhöõng caâu ñoàng dao kia. Chæ bieát raèng, thoâng qua caâu ñoàng luùa. Theá neân Quaûn trò Hôïp taùc xaõ Hoàng Thaùi ñaønh phaân
dao laám laùp aáy maø nhaän maët töøng göông maët ngöôøi laøng. chia xem nhaø naøo gaët tröôùc, nhaø naøo gaët sau ñeå traùnh söï
Ñoù laø moät oâng Tuaân daønh caû moät ñôøi ngöôøi nôi beán gheành troàng laán. Saân kho tuy roäng, nhöng khoâng theå naøo chöùa
Hang Mang ñeå ñuïc ñeõo ñaù. Töøng phieán ñaù to keành, naëng ñöïng noåi soá luùa töø caùnh ñoàng San, ñoàng Luït, Maét Roàng gaët
caû taán, ñöôïc oâng duøng traâu moäng keùo töø goác ña laøng veà veà cuøng luùc cuûa ngöôøi daân trong laøng. Caû moät khoâng gian
xeáp ñaày moät goùc vöôøn. Tieáng buùa, tieáng ñuïc moãi ngaøy laïi thôm noàng muøi höông luùa chín, vaøng oùng, chaûy traøn treân
chí chaùt vang leân, hoøa laãn tieáng soùng ñoå oàn aøo döôùi beán baõi saân kho. Luùc naøy truïc laên baét ñaàu vaøo vieäc. Noù tröôùc
soâng Loâ. Ngöôøi laøng Khaùnh An vaãn khen oâng laø thôï ñaù laønh kia laø nhöõng khoái ñaù nhieàu hình thuø, ñöôïc cuï Tuaân goït ñeõo
ngheà. Hoài coøn ôû Ninh Bình, cha meï oâng, doøng hoï oâng ñeàu maø thaønh neân caùi truïc laên troøn laún, daøi hôn saûi tay ngöôøi
sinh soáng töø ngheà laøm ñaù. Ngheà aáy truyeàn sang oâng nhö lôùn, to nhö caùi thuøng phi ñöïng nöôùc. Hai ñaàu truïc laên ñöôïc
moät duyeân nôï ñaõ ñöôïc ñònh saün. Khi leân vuøng queâ môùi, oâng khoeùt loã, noái vaøo hai thanh goã nghieán. Hai caùi thanh aáy laïi
quyeát khoâng boû ngheà, oâng coi ñoù vöøa laø tình yeâu, vöøa laø noái vôùi hai sôïi daây thöøng, moùc leân vaïy traâu. Luùa ñöôïc xeáp
hoàn coát vaø neùt ñeïp truyeàn thoáng maø toå tieân truyeàn laïi. Hôn thaønh voøng troøn, con traâu ñi tröôùc, truïc laên naëng nhoïc leát
nöõa, ngheà laøm ñaù cuõng mang laïi nguoàn sinh keá, giuùp oâng theo sau. Moãi meû luùa nhö vaäy cuõng maát caû tieáng ñoàng hoà
trang traûi cuoäc soáng voán khoù nhoïc nôi queâ môùi. Chæ töø thì haït thoùc môùi chòu döùt ra khoûi boâng.
nhöõng phieán ñaù thoâ raùp, qua ñoâi baøn tay oâng, noù laïi trôû OÂng cuï Tuaân cöù laàm luõi soáng vôùi caùi ngheà laøm ñaù cuûa
thaønh saûn phaåm ñoäc ñaùo, phuïc vuï nhu caàu thieát yeáu cuûa mình. Tính oâng ít noùi, ít giao tieáp, nhöng ñöôïc caùi hieàn