Page 73 - Văn nghệ Tuyên Quang số 44 + 45

Vaên 71
ngheä Tuyeân Quang

nhau, moãi nhaø moät ñuøi.

Laøm nhaân baùnh baèng thòt lôïn khaùc, nhaát laø thòt lôïn traéng
gioáng ta lai taây, thöôûng baùnh cuõng bieát ngay. Laøm nhaân

baùnh chöng baèng thòt lôïn naøy, vaát. Hoûng Teát!
Ñaäu xanh cuõng phaûi troàng rieâng, caån thaän nhö caáy luùa

neáp caùi hoa vaøng, troàng laãn vôùi ñaäu ñen, cuõng vaát.

Ñaáy laø ba loaïi nguyeân lieäu chính.

Ngay töø ñaàu naêm, khi ñi laøm ñoàng, keå caû ñaøn oâng ñi
caøy, ñaøn baø ñi caáy, hay treû con ñi baét cua, moø oác, chaên
traâu… gaëp con caø cuoáng caùi laø thích laém. Veà boùc laáy caùi

boïng höông caát ñi ñeå Teát cho vaøo nhaân baùnh chöng. Caùi

baùnh naøo coù nhaân caø cuoáng, thì buoäc laït ñaùnh daáu.
Thöôûng thöù baùnh naøy ngon nhôù ñôøi. Thieát töôûng, ngoaøi

queâ toâi, chaéc khoâng ñaâu bieát laøm troø naøy, ngon laém.

Baùnh chöng Teát nhaát thieát phaûi goùi baèng laù dong röøng.
Minh hoïa cuûa TAÂN HAØ
Laù dong moãi vuøng röøng laïi cho höông vò baùnh khaùc nhau.

Hoài coøn ôû queâ, caùch nay hôn nöûa theá kyû, toâi ñaõ nghe daân
ñeán khi thu hoaïch. Thöù luùa naøy chæ boùn baèng phaân gaø, queâ toâi xeáp loaïi laù dong goùi baùnh chöng nhö theá naøy: nhaát
phaân chim boà caâu hoaëc phaân chim seû vaø phaân xanh. Tuyeân (Tuyeân Quang), nhì Haø (Haø Giang), tam Yeân (Yeân

Tuyeät ñoái khoâng ñöôïc boùn baèng baát cöù moät loaïi phaân naøo Baùi), töù Thaùi (Thaùi Nguyeân). Ngöôøi tinh ñôøi nhìn laù dong
khaùc. Luùa vöøa chín ñeïp, boâng ñeàu vaø vaøng nhö boâng maät khai thaùc töø röøng ôû ñòa phöông naøo, bieát ngay. Laù toát laø loaïi

ong, gaët veà phôi khoâ, quaït saïch, tuyeån laøm sao möôøi haït laù to ñeàu vöøa phaûi, daøy vöøa phaûi, cuoáng laù daøi vöøa phaûi.
nhö moät. AÁy laø thöù neáp ñeå cuoái naêm goùi baùnh chöng Teát. Khi boùc, ngoaøi cuøng ruoät baùnh phôùt xanh maøu röøng. Ñöa

Goùi gaïo khaùc, vaát. Thöôûng baùnh bieát ngay. muõi gaàn, ngöûi thaät kheõ, thoang thoaûng thôm muøi… laù dong!
Ngoaøi ñoàng caáy luùa neáp caùi hoa vaøng, thì trong chuoàng Queâ toâi coù ngöôøi caån thaän, vöôït maáy traêm caây soá leân

ñaõ thaû moät con lôïn roài. Thöù lôïn yû, nuoâi caû naêm lôùn heát côõ
taän nôi, vaøo röøng töï haùi roài oâm laù, xuoâi beø theo ñöôøng soâng
cuõng chæ ba, boán möôi caân, Teát moå thòt laøm nhaân baùnh
veà cho ñöôïc an toan, laù khoûi daäp.
chöng. Nhaø naøo khaù, thì mình moät con. Nhaø eo heïp, thì ruû
Ñeán caùi söï cuûi ñun baùnh Teát cuõng phaûi lo töø cuoái naêm
nhau töø tröôùc Teát vaøi thaùng, ñuïng. Coù khi hai nhaø chung
ngoaùi. Muøa ñoâng thöôøng ngöôøi ta thu hoaïch tre. Bôûi vì chaët
moät con, moãi nhaø moät nöûa. Cuõng coù khi boán nhaø chung