Page 62 - Văn nghệ Tuyên Quang số 47

60 Soá 47 (thaùng 4 naêm 2025)

ly maøu ñoû cuûa Nguyeãn Myõ; Nöûa sau khoaûng ñôøi cuûa Vuõ lính böôùc vaøo thi ca giaûn dò töï nhieân, hieän thöïc chieán tranh
Ñình Vaên; Hôi aám oå rôm cuûa Nguyeãn Duy; Daùng ñöùng daãu khoác lieät nhöng luoân mang ñeán chaát thô ñích thöïc:
Vieät Nam cuûa Leâ Anh Xuaân... “Khoâng coù kính khoâng phaûi vì xe khoâng coù kính/Bom giaät
Vôùi “nhaø thô Tröôøng Sôn” Phaïm Tieán Duaät coù theå keå bom rung kính vôõ ñi roài/Ung dung buoàng laùi ta ngoài/Nhìn

ñeán moät “sery thô” treân ñöôøng ra traän: Löûa ñeøn, Tieåu ñoäi ñaát nhìn trôøi, nhìn thaúng...” (Baøi thô veà tieåu ñoäi xe khoâng
xe khoâng kính, Göûi em, coâ thanh nieân xung phong, Nhôù, kính, Phaïm Tieán Duaät).
Tröôøng Sôn Ñoâng, Tröôøng Sôn Taây... Tinh thaàn xaû thaân vì Toå quoác vaø nieàm tin taát thaéng laø

Trong “kho taøng thô” choáng Myõ xuaát hieän nhieàu neùt noåi baät nhaát trong thô ngöôøi chieán só. Khaùt voïng hoøa
tröôøng ca coù giaù trò veà noäi dung vaø ngheä thuaät. Coù theå bình, öôùc mô veà caùi ñeïp luoân luoân taïo ra söï khaùc bieät cho
keå ñeán Ñöôøng tôùi thaønh phoá cuûa Höõu Thænh; Nhöõng ngöôøi lính chính nghóa, anh Boä ñoäi Cuï Hoà cuûa Vieät Nam
ngöôøi ñi tôùi bieån cuûa Thanh Thaûo; Tröôøng ca Sö ñoaøn suoát caû chieàu daøi chieán tranh giöõ nöôùc.

cuûa Nguyeãn Ñöùc Maäu; Soâng Meâ Coâng boán maët cuûa Anh Giöõa suïc soâi bom löûa chieán tröôøng, döôùi maùi taêng ngöôøi
Ngoïc, Ñaát nöôùc hình tia chôùp cuûa Traàn Maïnh Haûo... Moät lính chôït trôû neân mô moäng: “Maët trôøi laø traùi tim anh/Maët
soá taäp thô khaùc cuûa caùc nhaø thô choáng Myõ nhö Phaïm traêng vaønh vaïnh laø tình cuûa em/ höùc laø ngaøy, nguû laø

Ngoïc Caûnh, Vöông Troïng, Leâ Thaønh Nghò... ñaõ chöùng ñeâm/Nghieâng nghieâng hai maùi hai mieàn queâ xa (Baàu trôøi
minh cho ñieàu ñoù. vuoâng - Nguyeãn Duy)...
“Chuùng toâi laøm thô ghi laáy cuoäc ñôøi mình”, (nhaø thô, “Ñeâm chao nghieâng theo maët doác ngoïn ñoài/Noøng suùng
ñaïi taù Nguyeãn Höõu Quyù). ÔÛ thôøi ñieåm lòch söû aáy, theo chao nghieâng theo höôùng baøn chaân chaïy/Nhöõng vaàng buïi
oâng, “ngöôøi caàm buùt trôû thaønh chieán só, chieán só trôû thaønh vuoát daøi theo gioù xoaùy/Nhöõng laù röøng nhö nhöõng muõi teân

ngöôøi caàm buùt; ñoäi nguõ nhaø thô mang aùo lính trôû neân lao” (Taây Nguyeân ñeâm thaùng ba, Leâ Thaønh Nghò). Ngöôøi
ñoâng ñaûo, hoï vöøa ñaùnh giaëc vöøa laøm thô”. Lòch söû ñaõ lính (sau naøy laø ñaïi taù Leâ Thaønh Nghò) vieát baøi thô naøy khi
keát tinh neân vaên hoùa Vieät Nam: “Khi Nguyeãn Traõi laøm oâng cuøng ñoàng ñoäi tham gia Chieán dòch Taây Nguyeân,

thô vaø ñaùnh giaëc/Nguyeãn Du vieát Kieàu, ñaát nöôùc hoùa thaùng 3/1975, môû maøn cho Toång taán coâng vaø noåi daäy
thaønh vaên” (Toå quoác bao giôø ñeïp theá naøy chaêng, thô muøa Xuaân naêm 1975.
Cheá Lan Vieân). “Chæ coù phaùo baén thaät gaàn/môùi ñöôïc cöôøi thoaûi maùi/bom

Hieän thöïc cuoäc khaùng chieán choáng Myõ cöùu nöôùc voán noå loaït thaät daøi/môùi haùt heát moät caâu…”, “vaø ñoäi hình chuùng
ñaõ chöùa ñöïng nhieàu ñieàu bí aån töø con ngöôøi ñeán ñòa toâi vöôït qua/haøng doïc/thaønh moät daáu coäng/maët trôøi khi aáy
danh hay chieán coâng. Nhaø thô nhö ngöôøi thö kyù cuûa chöa leân”. Trong traùi tim ngöôøi lính, nhaø thô Vöông Cöôøng
thôøi ñaïi ñaõ ghi laïi moät caùch trung thöïc nhaát nhöõng luoân coù nieàm tin maõnh lieät: “Maët trôøi seõ leân thoâi/chuùng toâi

huyeàn thoaïi cuûa cuoäc chieán aáy: “Naøy ñaây/Doi ñaát Cöûu ñaåy maët trôøi leân/ñeå nhìn roõ Saøi Goøn phía tröôùc/ñeå vieân ñaïn
Long xanh/Sö ñoaøn chaâu thoå/Giöõa baõi suù, röøng traøm/Vuït bay ñi khoûi laïc/baày chim xoøe quaït ñoùn maët trôøi”, (Khi aáy
ñöùng daäy sö ñoaøn Nam Boä/Sö ñoaøn Taây Nguyeân/Töø maët trôøi chöa leân).
haàm choâng, baãy ñaù, cung teân...” (Sö ñoaøn cuûa Phaïm Baøi thô naøy nhaø thô Vöông Cöôøng vieát khi ñang cuøng

Ngoïc Caûnh) ñoàng ñoäi vöôït soâng Ñoàng Nai, tieán vaøo giaûi phoùng Saøi
Thoáng nhaát ñaát nöôùc laø khaùt voïng cuûa caû daân toäc. Bôûi Goøn, saùng 30/4/1975. Vôùi moät ngöôøi lính khaùt khao cuoäc
vaäy, “Ñöôøng ra traän muøa naøy ñeïp laém”, (Tröôøng Sôn soáng bình yeân, hoï khaùt khao hoøa bình, döï caûm veà hoøa

Ñoâng, Tröôøng Sôn Taây - Phaïm Tieán Duaät). Nhöõng ngöôøi bình. Khoâng coù lyù do gì, daân toäc aáy khoâng chieán thaéng.