Page 62 - Tạp chí Tân Trào số 19

60 TAÂN TRAØO (Soá 19 thaùng 12/2022)

theå, anh ta vieát baèng chính nhöõng traûi nghieäm chí Vaên ngheä Quaân ñoäi toå chöùc, naêm 2006.
soáng ñoäng, nhöõng caûm xuùc chaân thöïc cuûa moät Nhöng ñieåm chung thaät söï quan troïng giöõa hai
ngöôøi ñaõ vaø ñang chòu söï ma chieát cuûa nhöõng truyeän naøy laïi naèm ôû choã: Chuùng vieát veà cuoäc

thay ñoåi aáy. Anh ta vieát, coù theå vôùi muïc ñích taïo ra ñi - trôû veà - laïi ra ñi cuûa nhöõng con ngöôøi
ra söï thay ñoåi cho nhöõng thay ñoåi cuûa theá giôùi, thuoäc caùc saéc toäc thieåu soá mieàn nuùi, moät ôû mieàn
nhöng cuõng coù theå, anh ta vieát ñeå baûo veä nhöõng nuùi Ñoâng Baéc, moät ôû mieàn nuùi Tröôøng sôn Taây
giaù trò ngöôøi ñích thöïc - nhöõng giaù trò coát loõi, Nguyeân. hoï, chaøng trai teân Lìn trong “Sau
,
thöôøng haèng - trong moät theá giôùi voâ vaøn söï bieán nhöõng muøa traêng” vaø coâ gaùi teân h Linh trong
ñoäng veà caùc giaù trò. Dó nhieân, nhaø vaên laø nhaø “Giöõa côn möa traéng xoùa”, ñaõ rôøi boû queâ höông
vaên chöù nhaø vaên khoâng phaûi nhaø xaõ hoäi hoïc baûn quaùn cuûa mình nhö moät cuoäc ñaøo thoaùt
hay nhaø nhaân hoïc vaên hoùa. Anh ta vieát, khoâng khoûi caùi ñôøi soáng ñoùi ngheøo, cô cöïc, quaån
phaûi baèng nhöõng phaân tích, laäp luaän chaët cheõ, quanh, laàm luïi, khoâng aùnh saùng hy voïng haét

nhöõng con soá hay baûng bieåu thoáng keâ chính vaøo töông lai. hoï ñeán thaønh phoá, mong ñöôïc
xaùc, nhöõng khaùi quaùt khoa hoïc ñaäm chaát lyù tính. soáng moät cuoäc ñôøi khaùc, toát hôn. roài hoï trôû veà
Maø anh ta vieát baèng nhöõng nieàm vui, noãi buoàn, queâ trong thoaùng choác, ñeå thaáy: ôû beân döôùi caùi
haïnh phuùc vaø ñau khoå töø chính traùi tim mình, beà maët ñôøi soáng vaãn nguyeân ñoùi ngheøo quaån
theå hieän ra thaønh nhöõng cuoäc ñôøi con ngöôøi cuï quanh aáy, hình nhö coù nhöõng ñieàu gì ñoù ñaõ trôû
theå, trong nhöõng khoâng gian xaõ hoäi ñaëc ñònh vaø neân bieán daïng hoaëc ñaõ bieán maát, nhöõng ñieàu
nhöõng traïng thaùi soáng vöøa phoå quaùt vöøa ñôn gì ñoù voán thuoäc veà baûn saéc vaên hoùa toäc ngöôøi,

nhaát. Khi aáy, noùi nhö trieát gia Phaùp Jean Paul gaén lieàn vôùi taâm hoàn, kyù öùc, caên cöôùc tinh thaàn
sartre trong coâng trình coù teân “Vaên hoïc laø gì?”, cuûa hoï, nay ñaõ khoâng coøn nhö tröôùc nöõa. Trong
baèng thöïc haønh vieát, nhaø vaên ñaõ khieán cho truyeän ngaén cuûa Ñoã Bích Thuùy, ñoù laø nhöõng
khoâng ai coøn coù theå voâ tö vaø voâ can trong moät muøa traêng maø caûnh saéc nuùi röøng trôû neân ñeïp
theá giôùi ñang thay ñoåi. ñeán kyø aûo, laø nhöõng ñeâm giaõ coám böøng böøng
giöõa moät bieån taùc phaåm vaên xuoâi ngheä thuaät söùc treû cuûa thanh nieân nam nöõ baûn laøng, laø
cuûa caùc taùc giaû Vieät Nam, hoaëc goác Vieät, ñöôïc tieáng kheøn laù goïi baïn tình thieát tha, da dieát.
vieát ra vaø xuaát baûn trong khoaûng moät phaàn tö Trong truyeän ngaén cuûa Nie Thanh Mai, ñoù laø

theá kyû nay, tröôùc heát, toâi choïn ngaãu nhieân hai nhöõng ñeâm say söa ñoát löûa keå “khan”, laø tieáng
truyeän ngaén cuûa hai nhaø vaên nöõ: “Sau nhöõng chieâng eÂñeâ boång traàm nhö mô nhö thöïc, laø
muøa traêng” cuûa Ñoã Bích Thuùy, vaø “Giöõa côn nghóa ñòa laøng vôùi nhöõng pho töôïng nhaø moà thoâ
möa traéng xoùa” cuûa Nie Thanh Mai. Truyeän ñaàu sô maø raát giaøu bieåu caûm, sinh ñoäng. hoï laïi ra
naèm trong chuøm truyeän ñoaït giaûi nhaát cuoäc thi ñi, veà vôùi thaønh phoá, boû laïi sau löng queâ höông
truyeän ngaén cuûa taïp chí Vaên ngheä quaân ñoäi, mieàn nuùi moãi ngaøy moät theâm cô cöïc laàm luïi, boû
naêm 1999. Truyeän sau naèm trong chuøm truyeän gia ñình vôùi nhöõng ngöôøi thaân ñaõ phaûi chòu bieát

ñoaït giaûi nhì, cuõng cuoäc thi truyeän ngaén do taïp bao ñau khoå ñeå ôû laïi vaø soáng sao cho vöøa vôùi