Page 62 - Văn nghệ Tuyên Quang số 35

60 Soá 35 (thaùng 4 naêm 2024)

“Thaøy toâi naèm trong khoang thuyeàn, lô mô nguû. Muõi gioïng ñieäu, töï nhieân, chaân thaønh maø vaãn phoùng tuùng”,
thuyeàn reõ nöôùc oaøm oaïp. Quai cheøo coït keït moät ñieäu buoàn khoâng nhöõng taïo caûm giaùc deã gaàn maø coøn taïo taâm lí deã

buoàn nhö coùc nghieán raêng. Söông xuoáng laønh laïnh. Boãng tin, deã yeâu meán ñoái vôùi ngöôøi ñoïc. Buùt phaùp “keå” voán laø

thaøy toâi giaät mình, nhìn thaáy con ma trôi saùng röïc nhö quaû sôû tröôøng töø tröôùc ñeán nay cuûa Vuõ Xuaân Töûu. Daân daõ bôûi
caàu löûa, bay qua soâng. Con thuyeàn töï döng choøng chaø chaát gioïng deã gaàn, deã meán, hieän ñaïi cuõng bôûi khoâng khí

choøng chaønh nhö coù ai ñoù baùm vaøo maïn thuyeàn maø laéc ñôøi thöôøng suoàng saõ vaø bôûi löôïng thoâng tin, tö lieäu doàn

vaäy. Thaøy toâi sôï duùm voù. OÂng toâi vaãn thaûn nhieân: neùn trong taùc phaåm. Caùc gioïng ñieäu tieåu thuyeát Chuyeän
- Ñöøng coù nghòch nöõa, caùc baø coâ, oâng maõnh ôi! trong laøng ngoaøi xaõ nhö moät daøn ñoàng ca vôùi nhieàu aâm

Boãng coù tieáng cöôøi khanh khaùch beân maïn thuyeàn. OÂng saéc khaùc nhau, goùp phaàn taïo neân neùt ñaëc saéc trong

toâi daèn gioïng, ra oai: phong caùch vaên chöông cuûa Vuõ Xuaân Töûu. Theå hieän ôû
- Ñaây khoâng phaûi laø gan söùa ñaâu nhaù! nhieàu caáp ñoä, cung baäc khaùc nhau, caùc gioïng ñieäu tieåu

Thuyeàn caøng bò laéc tôïn. Boù voû giaø laät nghieâng. Ñoáng cuû thuyeát Chuyeän trong laøng ngoaøi xaõ phaûn aùnh xaõ hoäi ngaøy

naâu laên loâng loác. Thaøy toâi voäi oâm vaøo caùi thuyeàn, saün saøng xöa qua hai cuoäc khaùng chieán choáng Phaùp vaø choáng Myõ
giaät ra khi bò ñaém. OÂng toâi cöôøi cöôøi, baûo: cho ñeán caûi caùch kinh teá, môû cöûa hoäi nhaäp quoác teá…

- Ñeå thaøy cho moät voá. Ñoaïn mieâu taû khaåu suùng ba-zoâ-ka: “Ñeâm toái vöôït soâng,

OÂng toâi caàm tuùm loâng gaø daét treân mui thuyeàn, nhuùng vaøo boä ñoäi vaùc khaåu ba-zoâ-ka to nhö khuùc böông, caùi mieäng
oáng nöôùc giaûi, vaåy khaép thuyeàn vaø töôùi caû hai beân maïn noøng suùng loe ra nhö caùi loa”. Caâu vaên tuy ngaén nhöng

thuyeàn. Töùc thì coù tieáng ñaïp nöôùc uoàm moät caùi. Moät choác ñaày hình aûnh so saùnh vôùi ngoân ngöõ moäc maïc, cuï theå, raát

thì bình yeân trôû laïi, y nhö moät giaác mô, chæ coøn muøi nöôùc nhaø queâ cuûa anh noâng daân laàn ñaàu maëc aùo lính, khieán
giaûi laø khai söïc caû leân”. ngöôøi ñoïc deã hình dung, deã hieåu.

Ñoïc nhöõng ñoaïn vaên nhö theá, ngöôøi ñoïc thaáy phaûng Ngoân ngöõ keå chuyeän: giaûn dò, hoùm hænh maø cuoán huùt,

phaát ñaâu ñoù höông vò vaên Vuõ Xuaân Töûu nhöng ñieäu keå laïi khieán caâu chuyeän dieät boát Hoaøn Ñan trôû neân haáp daãn,
hoaøn toaøn khaùc, deã gaàn, deã ñoïc, deã tieáp nhaän chöù khoâng cuoán huùt ngöôøi ñoïc. Thænh thoaûng, ngöôøi ñoïc laïi baät cöôøi

bò choaùng ngôïp tröôùc söï ngoàn ngoän cuûa ngoân töø. Nhaø vaên tröôùc nhöõng caùch dieãn ñaït cuûa Vuõ Xuaân Töûu: caùch lí giaûi

ñaõ söû duïng raát linh hoaït, hôïp lí loái daãn daét, noùi ñeäm mang veà caùi leänh oâng Phaùc cho pheùp noå suùng gieát thaèng Thieâm
ñaäm tính khaåu ngöõ daân daõ, taïo ñoä daõn cho lôøi vaên vaø saéc baùn nöôùc raát ngaây thô, hoàn nhieân cuûa “oâng toâi” vôùi baùc

thaùi “caø keâ”, “nhaån nha” trong gioïng ñieäu. Nhaân: “Vì oâng Phaùc laø choàng baø Phaùc”; vuï maáy muoãng

ÔÛ ñaây, nhaân vaät xöng “toâi” - ngöôøi keå chuyeän vôùi khaù maém muoái cuûa anh Chuoät veà chieán coâng “chaïy thoaùt thaèng
nhieàu yeáu toá töï truyeän ñaõ ñoùng vai troø quan troïng “taïo ra Thieâm cuøng baùc Nhaân” khi ñi baùo caùo thaønh tích; veà lôøi anh