Page 61 - Văn nghệ Tuyên Quang số 36
P. 61
Vaên 59
ngheäTuyeân Quang
trong baøi thô Cuoái theá kæ ñaõ vieát nhö theá. Chæ coù nhöõng chuùng, lòch söû, chính trò, chieán tranh, toân giaùo, ñaïo ñöùc,
caâu hoûi hoàn nhieân nhaát môùi laø thöïc söï nghieâm chænh - nhaø tình yeâu, tình duïc… ñeàu ñöôïc nhìn nhaän, taùi hieän moät caùch
vaên Kundera trong tieåu thuyeát Ñôøi nheï khoân kham cuõng khaùch quan, hoàn nhieân, traàn truïi vaø chaân thöïc. Töø nhöõng
ñaõ vieát nhö theá. ñieåm nhìn töï thuaät naøy, Maïc Ngoân ñaõ coù theå lí giaûi nhöõng
Nhaø nghieân cöùu pheâ bình Nguyeãn Höng Quoác nhaän vaán ñeà lôùn lao, naëng neà cuûa lòch söû vaø nhaân sinh.
thaáy, trong söï nghieäp vieát laùch cuûa nhieàu ngöôøi, taùc phaåm Quaû ñuùng nhö nhaø vaên Nguyeãn Nhaät AÙnh töøng phaùt
xuaát saéc nhaát coù khi laø taùc phaåm ñaàu tay, khi hoï coøn khaù bieåu: "Treû con tìm thaáy taát caû ôû nhöõng nôi chaúng coù gì.
ngô ngaùc, tröôùc cuoäc ñôøi, vaø tröôùc vaên chöông. Coøn ngöôøi lôùn chaúng tìm ñöôïc gì trong taát caû". Theo nghóa
Nhieàu baïn ñoïc tinh anh ñaõ baøy toû söï thích thuù ñoái vôùi naøy, moät chuû theå saùng taïo sôû dó coù ñöôïc söï "naêng saûn”,
Nhöõng ñeâm traéng cuûa Dostoevsky. Taùc phaåm naøy ñöôïc tröõ löôïng sung maõn, caûm höùng bay boång khoâng vôi caïn,
vieát naêm 1848, khi nhaø vaên môùi 27 tuoåi. Nhöõng kieät taùc laø do anh ta bieát caùch “baûo löu” vónh vieãn ñöùa treû trong
nhö Toäi aùc vaø hình phaït, Anh em nhaø Karamazov, Luõ ngöôøi mình. Thöû nghe nhaø thô Nguyeãn Quang Thieàu taâm söï:
quyû aùm… ra ñôøi maáy chuïc naêm sau ñoù. Tuoåi treû cuûa nhaø “Thöïc ra toâi nghó thaät saâu moät caùch nghieâm tuùc thì toâi chæ
vaên, söï trong treûo tinh khoâi cuûa moät caây buùt môùi ñaõ khieán laø moät caäu beù vaø bò theá giôùi naøy, theá gian naøy, ñôøi soáng
cho Nhöõng ñeâm traéng coù leõ laø thieân truyeän ñaãm chaát naøy quyeán ruõ. Caäu aáy chaïy treân moät ñoâi chaân traàn maø
thô vaø giaøu caûm xuùc nhaát trong nhöõng saùng taùc cuûa khoâng ngaïi gì ôû döôùi chaân mình, laø gai goùc hay ñaù soûi hay
Dostoevsky. vöïc saâu. Vaø caùnh ñoàng, doøng soâng, neáp nhaø, maây bay,
Xaùc laäp ñöôïc ñieåm nhìn chính laø ñaõ tìm ñöôïc ñöôøng ñi gioù thoåi, chim hoùt, hoa nôû vaø nhöõng caâu chuyeän, taát caû
cho tieåu thuyeát - nhaø vaên Maïc Ngoân töøng khaúng quyeát. ñeàu quyeán ruõ caäu beù. Caäu beù chæ laø moät keû ñöôïc höôûng
Vaø nhaø nghieân cöùu pheâ bình Nguyeãn Thò Tònh Thy ñaõ chæ thuï ñieàu ñoù, ñöôïc chìm ñaém ôû trong ñieàu ñoù vaø caát tieáng
ra, ngöôøi keå chuyeän vaø ñoàng thôøi mang tieâu ñieåm trong leân veà nhöõng ñieàu ñoù. Vaãn luoân coù moät caäu beù nhö vaäy
nhieàu taùc phaåm cuûa Maïc Ngoân laø treû thô, neáu laø ngöôøi lôùn cuûa maáy chuïc naêm tröôùc chaïy trong con ngöôøi toâi. Cho
thì taâm hoàn cuõng ñaõ ñöôïc treû thô hoùa. Khôûi ñaàu laø Ñaäu neân toâi böôùc vaøo caùi gì cuõng ñaày haøo höùng ñaày hoài hoäp
Quan trong Gia toäc cao löông ñoû, tieáp theo laø Thöôïng vaø ñaày nieàm ñam meâ”.
Quan Kim Ñoàng trong Baùu vaät cuûa ñôøi, Tieåu Giaùp trong Thì ra, tình yeâu khieán con ngöôøi ta treû con hôn. Hay noùi
Ñaøn höông hình, La Tieåu Thoâng trong 41 chuyeän taàm nhö nhaø thô Thanh Taâm Tuyeàn, tình yeâu khieán taâm hoàn
phaøo, Lam Ngaøn Naêm Ñaàu To trong Soáng ñoïa thaùc ñaøy..., anh vöøa soáng laïi thaønh treû thô/trong saïch nhö moät laàn söï
taát caû ñeàu laø nhöõng ñöùa treû khoâng chòu lôùn nhö nhaân vaät thaät. Cuõng caàn noùi theâm, phaûi sôû höõu moät taâm hoàn “treû
Oskar trong Caùi troáng thieác cuûa Gunter Grass. Treû thô con” thì con ngöôøi ta môùi ñeán ñöôïc “tình yeâu”. Nghóa laø,
thöôøng khoâng mang thieân kieán. Vaäy neân töø ñieåm nhìn cuûa noùi nhö nhaø vaên Nam Cao, neáu con ngöôøi ta mang